ارگ تاریخی میشیجان
مکان : مرکزی – خمین
کاربری : حکومتی
قدمت : قاجاری
ارگ تاریخی میشیجان بنائی خشت و گلی و متعلق به دوره قاجاریه ) ۱۱۷۴ – ه . ش( است که در روستای میشیجان علیا از توابع شهرستان خمین واقع در استان مرکزی و در حاشیه جاده خمین به تهران و در فاصله سیصد کیلومتری از تهران واقع شده است شاهزاده حیدر قلی میرزا فرزند حشمت دوله ملقب و معروف به امیر حشمت از نوادگان قاجارکه والی منطقه کمره و مالک روستای میشیجان و حدود صد و پنجاه روستای دیگراطراف آن بوده است ، در قرن گذشته این عمارت را به عنوان اقامتگاه تابستانی و مرکز رسیدگی به امور مناطق تحت مالکیت و حکومت خود بنا نموده است.
این عمارت در زمینی به شکل مستطیل هشت ضلعی و به مساحت حدود یک هکتار در کنار امامزادگان این روستا بنا شده که ساختمان اصلی آن به صورت بنایی منفرد در دو طبقه با پلان چهار ضلعی و با نمای ترکیبی گچ و آجر در وسط محوطه قرارگرفته و سقف آن به وسیله قاب بندی های چوبی یکپارچه آراسته شده و محل اقامت امیر حشمت بوده است . در شمال و غرب محوطه فضاهایی با کاربری گلخانه، مطبخ، انبارغلات ، محل اسکان خادمین و حیاط خلوت قرار دارد . عمده مصالح به کار رفته در این ابنا خشت و گل و چوب بوده و سقف اطاق ها بصورت طاق آهنگ و طاق های چهار بخشی و سقف مسطح چوبی طراحی شده است..در جنوب محوطه کالسکه خانه قرار دارد که دارای یک سقف چهار گنبندی است. همچنین در قسمت شمال و جنوب عمارت دو برج دیده بانی قرار گرفته است. در قسمت جنوب شرقی محوطه هشتی ورودی قراردارد که شامل یک راهرو و چند اتاق با سقف های چوبی در طرفین آن است . در زیر اتاق شمالی هشتی یک سیاهچال با ورودی مخفی از داخل اتاق قراردارد که از آن برای زندانی کردن افراد استفاده می شده است.
کارمرمت و بازسازی این اثر تاریخی ارزشمند که درسال ۱۳۸۹ شمسی به شماره ۲۹۷۰۵ در فهرست آثار ملی ایران نیز ثبت شده است ، توسط برادران پناهی و تحت نظر سازمان میراث فرهنگی از سال ۱۳۹۴ آغاز شده و سال ۱۳۹۷ به اتمام رسیده است.
منبع : سایت مجموعه فرهنگی ارگ میشیجان
