خانه امام جمعه در خیابان ناصرخسرو، کوچه امام جمعه پلاک ۳۷ قراردارد. و موقعیت آن در بافت قدیم شهر تهران در محله عودلاجان ، خیابان ناصريه وداخل کوچه نظام الملک (براساس نقشه ترسیمی نجم الملک ) قرار داشته است .
برای خواندن مطالب مربوط به معماری معاصر ایران لینک روبرو را کلیک کنید: شاهکارهای معماری معاصر ایران
تاریخچه بنا خانه امام جمعه
بنا فاقد کتیبه تاریخ داراست . اما با توجه به خصوصیات معماری و شیوه تزئینی بنا، شکل گیری آنرا میتوان به اواسط دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و از دهه ۱۲۸۰ هجری قمری تا ۱۳۰۰ ه.ق دانست .
مشخصات خانه امام جمعه
ورودی از کوچه امام جمعه توسط راهرو باریکی به حیاط متصل می شود که در وسط آن حوض سنگی به ابعاد 4.65*9.15 مترمربع قراردارد. این بنا به مساحت ۷۸۹ مترمربع دارای دو طبقه زیربنا و هریک ۳۲۰ متر مربع است . طبقه اول دارای تالار تابستانی حوضخانه ، تولت ، دستشوئی ایوان شمالی جنوبی و پله های دسترسی به طبقه دوم ، کف حوض خانه با کاشی آبی و سفیدمفروش شده است . تالار تابستانی طبقه اول به ابعاد ( ۵ / ۷۵×۹ / ۱۰ ) باکف فرش آجر میباشد. سقف این طبقه مسطح با اندود گچ وبدون تزئینات میباشد. این قسمت با درهای ساده ازحیاط جدا شده است . گوشواره ها که دوطرف حوضخانه به ابعاد (2.75*5.90و 2.65×3.40) متر مربع آجرفرش میباشد. طبقه دوم با مساحت ۳۲۰ مترزیربنا دارای ایوان ، تالار تابستانی، تالار زمستانی واتاقهای خصوصی میباشد، ایوان ستوندارباسرستونهای گچبری ومقرنس وكف آجری میباشد.
برای خواندن مطالب مربوط به معماري معاصر ایران لینک روبرو را کلیک کنید: شاهکارهای معماری معاصر ایران ، بناهای شاخص معماری معاصر ایران
تالار تابستانی به ابعاد ( 4.7*9.1متر ) دو گوشواره باتزئینات مقرنس آینه کاری ، تزئینات آینه کاری ، گچبری ونقاشیهائی به سبک اروپائی در بدنه وسقف این تالار دیده میشود . دوارسی کشوئی مشبک تالار را از ایوانوازتالار زمستانی جدا می سازد. کف فرش تالارها کاشی آبی و سفید میباشد تالار زمستانی ( 5.55×9.15) با تزئینات در سقف وبدنه و شاه نشین که دوبخاری در دو طرف آن تعبیه شده و پستوپنجره بزرگ نورگیر از پشت بنا اتاقهای خصوصی که دردوطرف طبقه دوم قراردارد پشت بام بنا شیروانی است .
عوامل تزئین شده و نوع آنها
استفاده از سنگ تراشی ونقوش سنگی ، گچبری ، نقاشی ، آینه کاری ، آجرکاری ، آلت چینی های چوبی، ارسی سازی ، نقش پردازی گ ره و بهره وری ازگراورهای رنگی مجموعه ای از تزئینات بکاررفته در خانه امام جمعه اند. و برجسته ترین عنصر ساختمانی با ارزش بکاررفته در بنا ارسی و لنگه ایست که فضای تالار اصلی را از ایوان جدا می سازد. در این بازشو عظيم ظریف ترین آلت چینی های ممکن ومقدور چوبی درقالب نقش های تحسین برانگیز گره همراه با شیشه های الوان بکاررفته است . متاسفانه این بخش از بناپس از اصابت راکت به خانه همجوار ( در فاصله پنجاه متری ) بهنگام جنگ تحمیلی تا میزان ۸۰٪ متلاشی شدوبدینگونه یکی از خوش نقش ترین آثارهنرهای وابسته به معماری ایران در شرف انهدام قرارگرفت .
