تحریریه معماری هورنو
اغلب معماران جوان تمایلی به مترور شدن ندارند و این مهم را به مهندسین عمران واگذار کرده اند جدای از انتخاب متره به عنوان تخصص اصلی ، معماران ما چه در عرصه طراحی و چه اجرا به ادله های بسیار که در ادامه مشروح است ، باید بتوانند از پس محاسبه حجم کار(هم وزنی و هم ریالی) ، برآیند.
در این مقاله با تعریف متره و برآورد ،انواع آن ، دلایلی برای فراگیری متره و مشخصات مترور خوب در زمینه معماری آشنا میشویم
متره و برآورد چیست؟
متره عبارتست از: محاسبه حجم، وزن، سطح و طول عملیات اجرائی یا مصالح مورد نیاز.
برآورد : به محاسبه حجم کلی عملیات، مقدار مصالح مصرفی و قیمت اجرای پروژه با اتکا به متره گفته میشود.
به شخصی که عملیات فوق را انجام میدهد مترور میگویند.
وجود یک مترور در هر شرکت ساختمانی اعم از پیمانکار ، مشاور ، شرکت های معماری ، معماری داخلی و … واجب است و نقش این سمت با توجه به نوع فعالیت مجموعه تا حدودی متفاوت می باشد.
اهداف اصلی متره و برآورد :
- تعیین مقادیر مصالح مصرفی ، نیروی انسانی و ماشین آلات در طول پروژه
- تعیین قیمت ریالی یا ارزی پروژه که معمولا در دو مرحله انجام میشود:
- یکی قبل از اجرای پروژه برای تعیین و پیشبینی بودجه اجرای پروژه جهت اجرا .
- دومی در مرحله حین اجرای پروژه است که معمولاً در قالب صورت وضعیت مطرح میشود.
چرا آشنایی با متره برای معماران واجب است ؟
1.تا مایه ننگ جامعه معماری نباشیم.
محاسبه حجم کارهای معماری به چیزی جز توانایی نقشه خوانی ، درک معماری ، و ریاضیات دبستان نیاز ندارد، و اگر شما به عنوان معمار از پس آن برنیایید ، یا درک معماریتان مشکل دارد و یا نمی دانید 2*2 میشود چهار.
2.کلاه سرمان نرود.
در کارهای اجرایی ، شما چه کارفرما باشید ، چه مشاور و چه پیمانکار همیشه کسی هست که بخواهد به وسیله شما کمی بیشترسود کند .اگر متره بدانید کسی نمیتواند پول 300 مترمربع سنگ کاری را از شما بگیرد در صورتیکه 285.5 مترمربع کار کرده است.
3.لنگ نمانیم.
اگر مدیر یک مجموعه هستید یا در آینده میشوید ممکن است روزی برسد که مترورتان سرما بخورد یا دار فانی را وداع گوید.شما نباید یک پروژه را بخاطر ناتوانی در برآورد قیمت و تحویل پیشنهاد قیمت از دست دهید.
چرا باید مترور شوم؟
پول:
بسیاری از حرفه ها کسانی را دارند که صمیمانه عاشقشان باشند و با تمام وجود به سمت آنها بدوند ، اما متره مفلوک از آن دسته حرفه ها محسوب نمیشود، حداقل در بین معماران. تا کاری به جذابی خلق و آفرینش وجود دارد چرا باید مقادیر سیمان، تیرآهن و یا تعداد سنگ توالت را حساب کرد؟لیک زمانی که تعداد خداهای خالق زیاد میشود و تعداد افراد حاضر به محاسبه مقدار سیمان و آهن کم، پول بیشتری به مترور ها میرسد تا خالقین.
دلیل دیگری که باعث درآمد بالای نسبی مهندسان مترور نسبت به طراحان میشود پول زایی ذاتی این شغل است.
چرا نباید مترور شوم؟
مسئولیت:
اگر حین متره یک پروژه برای تهیه برآورد و ارائه پیشنهاد قیمت اجرا، طول یک فضای ده متری را به آن دلیل که دکمه صفر کیبوردتان مشکل دارد و همزمان با همکارتان در رابطه با بینی کج همکار غایب صحبت میکردید و متوجه مشکل کیبورد نشده اید را ، یک وارد کنید ممکن است قیمت پیشنهادیتان میلیونی پایین تر از قیمت واقعی باشد و این یعنی فاجعه
این رخداد در مورد متره صورت وضعیت هایی که تنظیم یا رسیدگی میکنید، و یا تهیه لیست متریال برای خرید هم به همان میزان وحشتناک است
پس لطفا و خواهشا اگر آدم دقیقی نیستید و یا نمیتوانید حداقل 8 ساعت در روز را در سکوت بگذرانید مترور نشوید.
خصوصیات و مشخصات یک مترور خوب:
1.دارای صبر و حوصله فراوان باشد.
2.باید شخصی فوق العاده دقیق باشد،بیش از حد دقیق! اشتباهات در این زمینه فاجعه بار اند.
3.تسلط کامل به نقشه خوانی داشته باشد.
4. با طراحی و اجرا آشنا باشد.
5.به آنالیز بها و فهرست بها مسلط باشد.
6. مشخصات فنی عمومی و خصوصی پروژه و شرایط عمومی و خصوصی پیمان را بشناسد.
7.با رشته های مرتبط مثل تاسیسات برقی و مکانیکی آشنایی داشته باشد
8. قیمت های روز را بداند و به منابع بدست آوردن قیمت ها دسترسی داشته باشد.
9.تعدیل و کلیم کردن را بداند.
10. آشنایی کامل به مصالح داشته باشد و مصالح روز را بشناسد.
مترور باید واجد شرایط ذکر شده باشد، چون سرنوشت پروژه در دست مترور است.
مترور می تواند بهترین کنترل کننده طرح و نقشه باشد و در صورت داشتن مشخصات تعریف شده می تواند تمام نقاط ضعف نقشه را تشخیص داده و به مسئولین مربوطه گزارش نماید.
انواع متره:
با توجه به این که مصالح با چه واحدی و برای چه نیازی محاسبه میشود ، انواع متره مطرح میشود که عبارتند از :
- متره بسته
پس از محاسبه مقادیر و تعیین واحد ، مقادیر مصالح را در جداول مخصوص وارد می کنیم و با ضرب در قیمت واحد پایه قیمت هر آیتم را به دست می آوریم.با جمع تمامی آیتم ها قیمت خالص پروژه را در دست داریم.اگر به قیمت ضرایب مربوطه را اعمال کنیم قیمت کل پروژه بدست خواهد آمد.
منظور از ضرایب : ضریب بالا سری ، ضریب تجهیز کارگاه ، ضریب پلوس یا مینوس ، ضریب منطقه ای ، ضریب ارتفاع ، ضریب طبقات و ضریب سختی کار می باشد.
- متره باز (تجزیه بها یا آنالیز بها ).
در این روش ، کلیه کارها و مقادیر محاسبه شده از روی جداول متره محاسبه و برای هر کار تجزیه بهای مربوطه انجام میگیرد . برای انجام تجزیه هریک از اقلام کار به بخشهای نیروی انسانی ، ماشین‌آلات ، مصالح ، حمل و غیره نیازه به تجربه افراد کارگاهی و آنالیزهای معتبر از منابع و مراجع معتبر می‌باشد.
انواع برآورد :
- برآورد مقدماتی Preliminary estimationکه متکی بر اندازه‌گیری اجمالی و قیمتهای خیلی کلی واحد کار باشد ، مثل برآورد بنای یک پروژه بر اساس نوع بنا و زیربنا و کاربردهای آن بر طبق آمار و ارقام و تجربه پروژه‌های قبلی .
- برآورد تفضیلی Detailed estimationکه پس از پایان طراحی تفصیلی با استفاده از نقشه‌های اجرایی تهیه میشود و با خطای تا 10 درصد می‌تواند مورد قبول واقع شود.
- برآورد هزینه Cost estimating یک فرآیند محاسباتی است که با توجه به بررسی‌ها ، و اندازه‌گیری‌ها و یا متره‌کردن مقادیر و کمیتهای مختلف طرح به دست آمده و سپس با اعمال قیمت واحد مربوط به آنها ، هزینه اجرای طرح محاسبه میشود.
- برآورد هزینه اجرای کار Execution cost estimate مبلغی است که به عنوان هزینه اجرای موضوع پیمان ، به وسیله کارفرما محاسبه و اعلام شده است.
- برآورد هزینه اجرای عملیات Estimating of the work executionکه مطابق روش تعیین شده در شرح خدمات مرحله مربوط و بر اساس قیمتهای روز در تاریخ تسلیم گزارش مرحله مربوط تهیه و به تصویب دستگاه اجرایی رسیده باشد.
نصایح :
1.از فهرست بها غافل نشوید.حتی اگر کارهای فهرست بهایی انجام نمیدهید آن را مطالعه کنید . دید شما را عوض میکند.
2.دوستان زیادی داشته باشید . با تمام فروشندگان ، استاد کاران و نصاب هایی که میبینید مهربان برخورد کنید. در غیر اینصورت هیچ کس پس از ده ها بار قیمت گرفتن و خرید نکردنتان جواب تلفن شما را نخواهد داد.
3.ساکت باشید. در حین متره مصالح به هیچ عنوان نه گوینده باشید و نه شنونده.
4.اعتماد بنفس نداشته باشید.هرچقدرهم که آدم دقیقی باشید باز هم آدم اید و خطاکار.همیشه احتمال اشتباه را درنظر بگیرید اما مواظب باشید که به دام وسواس هم نیفتید.
5.موفق باشید!
تحریریه گروه معماری هورنو
