مفهوم گلخانه و مزارع شهری توجه سرمایهگذاران و شهرنشینان را به خود جلب کرده است. از یکسو، شهرها در حال تبدیلشدن به مکانهای خفقانآوری هستند که از بتن و سیمان ساختهشدهاند و از سوی دیگر، حملونقل تجهیزات از حومه به شهرها گران است و اثرات مخربی بر محیطزیست در پی دارد. راهاندازی یک گلخانه بهینه و تجدید پذیر است –به این معنی که باعث میشود تجهیزات کاشت گیاهان گلخانهای و تولید مواد غذایی در دسترس تر باشد و ازاینرو به کیفیت کلی حیات در بافت آن کمک میکند.
احداث گلخانهها بهعنوان یک رویکرد پرکاربرد برای کشاورزی، بهویژه در مناطقی با شرایط آب و هوایی نامطلوب برای زندگی یا در شهرهای شلوغ که مملو از ساختمانهای مرتفع و عظیم است و آلودگی بیداد میکند، ارائه میشود.
یک نمونه تمامعیار از بهترین گلخانهها در هلند است، کشوری که پس از ایالاتمتحده آمریکا با حجم صادرات 237 برابری در بین زمینهای کشاورزی، دومین صادرکننده بزرگ محصولات کشاورزی در جهان است. راز موفقیت هلند به بهرهبرداری از توسعه ساختاری و نوآوری برای افزایش تولید مواد غذایی در شهرها برمیگردد.
در منطقه Westland – یا پایتخت گلخانهای هلند که توسط National Geographic نامگذاری میشود – گلخانهها بخش مهمی از چشمانداز منطقه هستند. مزارع شهری در مجاورت یکدیگر شکاف بین شهرها، حومهها و کارخانههای صنعتی را پر میکنند.
گلخانهها بر سطح توسعه اقتصادی و اجتماعی محیط خود تأثیر میگذارند. آنها میتوانند بخشی از یک رویداد اجتماعی برای جوامع دوستدار محیطزیست، بخشی از برنامه استراتژیک یک شهر، یا فقط یک مزرعه ساده شهری باشند که توسط مردم محلی راهاندازی میشوند. همه این موارد امکان دسترسی به گیاهان موردنیاز و محصولات غذایی تازه را فراهم میکند که کیفیت کلی زندگی را بالا میبرد.
اگر 10 طرح جذاب گلخانهها در سراسر جهان و توضیح بیشتر در مورد انواع و اجزای اصلی آنها شمارا مجاب کرد که گل خانه خودتان را طراحی کنید، خواندن ادامه این مقاله را از دست ندهید! فضاهای زیادی وجود دارد که میتوانید برای راهاندازی گلخانه خود و انواع روشهای کاشت گلخانهای از آنها استفاده کنید.
معماری گلخانهای چیست؟
معماری گلخانهای – که با عناوین خانه شیشهای یا گرمخانه نیز شناخته میشود – ساختاری مملو از نور یا هوا و گاز است که یک خرد اقلیم مطلوب را در خود جایداده است که با کنترل جزئی یا کلی وضعیت آب و هوایی مجموعه میتوان شرایط رشد بهینه را برای گیاهان فراهم کرد.
این سازهها را میتوان با توجه به نیاز محصول با مواد شفاف یا نیمه شفاف پوشاند و همچنین گیاهان را در برابر تغییرات آب و هوایی ازجمله باد، نوسانات و دماهای بسیار بالا و رطوبت محافظت کرد. علاوه بر این، گلخانهها از گیاهان در برابر حشرات و بیماریها محافظت میکنند.
قبل از طراحی یک گلخانه، باید بهطورکلی بدانید که این سازههای پایدار چگونه کار میکنند.
گلخانهها چگونه کار میکنند؟
سازههای گلخانه دقیقاً همانگونه عمل میکنند که سیاره ما (معروف به اثر گلخانهای) کار میکند: این ساختار انرژی نور را به انرژی گرمایی تبدیل میکند. هنگامیکه پرتوهای نور خورشید از طریق صفحات شیشهای یا ورقههای پلاستیکی وارد ساختار میشوند، گیاهان و اشیاء داخل گلخانه نور را جذب کرده و آن را به گرما تبدیل میکنند. این گیاهان و اجسام سپس این انرژی گرمایی را آزاد میکنند، اما انرژی گرمایی در داخل فضای گلخانه محبوس میشود و دمای کلی محیط را افزایش میدهد.
چگونه یک گلخانه طراحی کنیم؟ 7 نکته که باید در نظر بگیرید
آیا آن را آزاد نگه میدارد یا به یک سازه موجود متصل میشود؟
هر دو با توجه به شرایط، مزایا و معایب خاص خود رادارند. احداث گلخانههای مستقل برای ایجاد فضایی پایدار درجایی که با محدودیت مکانی مواجه نیست، مهم نیست بیابان باشد یا وسط اقیانوس، میتواند بهترین گزینه باشد. بااینحال، عایقکاری آن میتواند هزینهبر باشد. گلخانههای متصل این چالش را از پیش روبرمی دارند- ازاینرو به سیستمهای گرمایش و تهویه ساختمان متصل میشوند. آنها همچنین میتوانند چشماندازی زیبا برای پنجرههای شما باشند، درست مانند این خانه خانوادگی.
گلخانه خود را در جهتی قرار دهید که بیشترین میزان جذب نور خورشید را دارد.
در حالت بهینه، باید ساختار را در راستای قرار گرفتن در معرض نور خورشید جهتدهی کنید. در جهت شمالی جهان، ساختارهای گلخانهای مستقیماً به سمت جنوب یا جنوب شرقی برای جذب نور سحرگاهی خورشید هستند. اگر جهت شمالی در دسترس نباشد، برای جهتدهی همزمان سازه به سمت شرق و جنوب اقدام میکند. نکته مهم این است که جهتهای غربی بههیچوجه مناسب نیستند زیرا میتوانند سازه را بیشازحد گرم کنند.
ابعاد سازه را در نظر بگیرید.
با یک حساب سرانگشتی میتوان گفت که ساختارهای گلخانهای باید از نسبت 3:1 برخوردار باشند. دلیل این موضوع این است که برای جذب بیشترین میزان نور خورشید، طول این سازهها باید بیشتر از عرض آنها باشد و همچنین طول سازه باید در جهت بهینه و مطابق با مواردی باشد که پیشتر به آن اشاره شد.
یک سازه خوب به یک زیرسازی مقاوم نیاز دارد.
مواد و روشهای مختلفی برای ساخت فونداسیون وجود دارند و شما میتوانید از هرکدام که برای ساخت سازههای دیگر در گلخانه استفاده میشود، بهره ببرید. در CRMPI جدیدترین پایههایی که استفاده شده پایههای بتنی هستند (تصویر زیر را ببینید) که با قاب سازه به هم گرهخوردهاند. دو گلخانه قبلی در اینجا از ستونهای چوبی تحتفشار برای زیرستونهای فونداسیون استفاده میکردند.
ساخت پایههای گلخانه بیش از حجم موردنیاز کار سختی نیست، زیرا این زیرساختها تنها باید در برابر تحمل وزن شیشهها و بارهای برف گاهبهگاه مقاوم باشند، اما بسته به مقررات مهندسی در هر منطقه و رویکردهای متفاوت برای صدور مجوز، ممکن است گزینههای محدودی پیش رو داشته باشید. نگرانیهای مربوط به تعهدات مالیاتی نیز میتواند عاملی مهم در محیط مدرسه یا کسبوکار باشد.
شیبدار کردن سقف را در نظر بگیرید.
از آنجاییکه دمای گلخانه بالاتر از دمای هوای بیرون است، اغلب لایهای از برف ذوبشده بین شیشه پلی کربنات و برف تشکیل میشود و به سقف گل خانه کمک میکند تا از شر هر مقدار برفی که وزن زیادی دارد خلاص شود. برف بیشتر در قسمتهای چندضلعی سقف که حجم بیشتری دارند میماند. در رابطه با شیب سقف، یکتخته آزاد وجود دارد که فضای بین پایینترین نقطه سقف و زمین است. در مناطقی با برف سنگین، برای جلوگیری از انباشتگی برف روی سقف گلخانه یا مسدود نشدن دریچهها، بهتر است حداقل 3 تا 4 پایه در نظر گرفته شود.
مواد اولیه برای چارچوب و لعاب را انتخاب کنید.
تقریباً تمام گلخانههای پربازده امروزه با فولاد گالوانیزه ساخته میشوند که اغلب برای اتصال در یک سری طولانی طراحی میشوند. گلخانههای محفظهای اغلب از فولاد ساخته میشوند و بست ها و دستورالعملهای موجود میتوانند کار مونتاژ را بسیار آسان کنند. فولاد گالوانیزه طول عمر بسیار بیشتری نسبت به چوب دارد و نیازی به لکهگیری، آببندی یا نگهداری زیادی ندارد. علاوه بر این، اسکلتهای فولادی اغلب از قابلیت انعطافپذیری کمتری در ساختوساز برخوردارند، بهخصوص زمانی که از آسیب پروژههای دیگر در امان میمانند.
از عایق بودن سازه اطمینان حاصل کنید.
عایقکاری در دیوار شمالی و دیوار غربی ضروری است. از عایقبندی تمام دیوارهای بدون شیشه اطمینان حاصل کنید. عایقهای فوم یا پانلهای عایق سازهای (SIP) بهخوبی کار میکنند، اما باید آببندیشده و خشک نگهداشته شوند زیرا این عایقها ازنظر میزان رطوبت ارزیابی نمیشوند. فضای زیادی برای پیادهسازی روش دلخواه شما در اینجا وجود دارد. بلوکهای کاهی روش طبیعی ساختمانی محبوبی است اما شاید ایده خوبی برای استفاده در ساخت گلخانه نباشد زیرا احتمال ایجاد کپک در محیطهای با رطوبت بالا وجود دارد.
تحریریه گروه معماری هورنو
منبع : arch2o.com