هبلکس یا ACC نوعی بتن دارای تخلخل (ناپیوسته) است که از ترکیب سیمان، آهک، سیلیس و پودر آلومینیوم ساخته می شود. این ماده پس از طی کردن مراحل ویژه به شکل بلوک های Heblex به بازارهای مصالح ساختمانی عرضه می شود.
واژه Acc مخفف عبارت Autoclaved Aerated Concrete، به معنای بتن هوادهی اتوکلاوشده است. این ماده کاربردها، انواع، مزایا و معایبی دارد و جزو مهم ترین مصالحی است که در دیوارچینی اکثر ساختمان ها استفاده می شود.
اجرای دیوار هبلکس، تفاوت اندکی با اجرای دیوار با سایر بلوکها دار؛ برای مثال در دیوار هبلکس، به جای استفاده از ملات ماسه سیمانی متداول در ساختمانسازی، از چسب مخصوص بلوک هبلکس استفاده میشود. در این مقاله همراه ما باشید تا نحوه اجرای دیوار هبلکس را با هم بررسی کنیم.
اجرای دیوار سبک هبلکس، با توجه به دستور العملهایی که از طریق سازمانهای بازرسی و نظارت بر ساخت و ساز، مانند مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ارائه میشوند، قابل اجرا میباشد.
دستورالعمل اجرای بلوک هبلکس
هنگام اجرای دیوار هبلکس باید توجه داشت که رج اول به صورت دقیق کنترل شده و تراز گردد. به منظور اجرای صحیح رج اول، باید سطح زمین، یعنی قسمتی که بلوکهای هبلکس بر روی آن قرار میگیرند را به وسیله ملات ماسه و سیمان تراز کرد. ملات ماسه و سیمان اجرا شده باید ضخامتی حدود ۱۰ الی ۲۵ میلیمتر داشته باشد و به خوبی صاف شود. پس از آن، بلوکهای هبلکس بر روی ملات قرار دارده میشوند. نصب بلوک هبلکس بدین صورت است که باید روی آن را با فرچه تمیز کاری تمیز کنیم و بر روی سطح بلوک، چسب بلوک هبلکس اجرا شود. چسب هبلکس اجرا شده باید حداقل ضخامت ۲ میلیمتر و حداکثر ضخامت ۳ میلیمتر داشته باشد. در قسمت نحوه اتصال بلوکهای هبلکس به بررسی بیشتر چسب هبلکس میپردازیم. شرکت هوملکس یکی از معتبرترین تولید کنندگان و فروشندگان چسب هبلکس در ایران است که محصول خود را با کیفیتی بی نظیر به مشتریان گرامی عرضه میکند.
پس از اجرای چسب بر روی رج اول، رج دوم را میچینیم، و اجرای رجهای بعدی را نیز به همین صورت ادامه میدهیم.
نحوه اجرای هبلکس
بلوک هبلکس یکی از سبک ترین بلوکها است. دستورالعمل اجرای بلوک هبلکس به راحتی صورت میپذیرد. اما باید برای اجرای آن از ابزار مناسب استفاده کرد. نحوه اجرای بلوک هبلکس و نحوه اتصال بلوکهای هبلکس کمی با اتصال بلوکهای سیمانی متفاوت است.
اجرای هبلکس با بست رادیکالی و بست تخت
اتصالات هبلکس به دو نوع تقسیم بندی می شوند:
1)بست رادیکالی هبلکس (بست ارتجاعی)
2)بست تخت هبلکس (بست فلزی یا تسمه اتصال دو بلوک)
برای جلوگیری از اثر میان قابی در هنگام وقوع زلزله و اثرات انبساط و انقباض، دیوارها با فاصله حداقل دو سانتیمتر از ستونها، تیرها و دیوارهای بتنی اجرا شده و با بست رادیکالی (بست ارتجاعی) به سازه، جوش یا پیچ رولپلاک شود. همچنین برای کلاف کردن بلوکهای هبلکس از بست تخت (بست فلزی) استفاده می شود. بست تخت، تسمه ای از جنس گالوانیزه و به طول های 20cm و 30cm است که هنگام دیوارچینی در مرز مشترک بین دو بلوک هبلکس بوسیله 4 عدد میخ متصل می گردد.
لازم به ذکر است مطابق پیوست ششم آیین نامه 2800، استفاده از بست کرکره ای (میخ پلاک) که قبل از منتشر شدن این پیوست به منظور کلاف کردن بلوکهای هبلکس استفاده میشد، رد شده و مجریان باید از بست تخت (بست فلزی) استفاده نمایند.
برای دیوار های خارجی در هر دو ردیف و برای دیوار های داخلی در هر سه ردیف بلوک هبلکس، از بست رادیکالی (بست ارتجاعی) و بست تخت استفاده می شود. به طور حدودی به ازای هر مترمربع دیوارچینی بلوک هبلکس، یک عدد بست رادیکالی (بست ارتجاعی) و سه عدد بست تخت (بست فلزی) مورد نیاز است.
فاصله و تعداد شاخک های اتصال با توجه به ارتفاع سازه و نظر طراح کنترل گردد.
آماده سازی ملات چسب هبلکس
برای تهیه ملات چسب آن را داخل یک سطل مناسب ریخته و مطابق دستور العمل درج شده بر روی کیسه چسب مقداری آب به آن اضافه نموده و آن را مخلوط می نمایند. توصیه می شود برای اختلاط بهتر از همزن برقی با سرعت کم انجام شده تا خروج و حذف هوا امکان پذیر باشد. همانطور که می دانیم، پس از مدت کوتاهی از اختلاط، ملات برای مصرف آماده می شود. عمر کارایی ملات چسب حدود 45 دقیقه می باشد لذا باید مقدار ملات مورد نیاز با دقت تعیین شده و ملات بیش از حد تهیه نگردد زیرا به هیچ عنوان اضافه نمودن آب و اختلاط مجدد ملات مجاز نمی باشد.
برای دستیابی به حداکثر مقاومت پیوستگی بین قطعات و ملات، سطوح بلوک ها باید از هر گونه گرد و غبار یا مواد معلق تمیز شوند. برای برطرف کردن گرد و غبار و جلوگیری از جذب آب ملات چسب، سطوح تماس بلوک با چسب را مرطوب نمایید. چسب باید به طور صاف و هموار روی سطوح بلوک ها با استفاده از ماله دندانه دار به پهنای بلوک مورد نظر پخش شود. ضخامت چسب ( ملات نازک )، در سطوح افقی و قائم باید در حدود 2 میلی متر باشد. ویژگی های ملات چسب که مناسب برای استفاده در دیوارچینی با بلوک AAC هستند، در استاندارد ملی ایران به شماره 706 ارائه شده است.
روانی و کارایی چسب باید به میزانی باشد که به راحتی از بین دندانه های ماله عبور کرده و روی سطح بطور یکنواخت پخش گردد و تا زمان قراردادن بلوک در محل خود، شکل دندانه ای چسب ایجاد شده با ماله روی بلوک حفظ گردد.
دیوار چینی هبلکس
دیوار چینی با بلوک های هبلکس یکی از روش های محبوب و مدرن در صنعت ساختمان سازی است که به دلیل سرعت بالا در اجرا؛ کاهش وزن کلی سازه؛ و ویژگی های عایقی عالی مورد توجه قرار گرفته است. این بلوک ها که از بتن سبک هوادار اتوکلاو شده ساخته می شوند؛ به راحتی نصب شده و برای دیوارهای داخلی و خارجی استفاده می شوند. با دیوار چینی هبلکس می توان بهره وری انرژی را افزایش داد؛ هزینه های ساخت را کاهش داد و در عین حال استحکام و دوام سازه را تضمین کرد.
نحوه استفاده از چسب بلوک هبلکس
- در قدم اول باید به اندازه هر کیسه چسب هبلکس، یعنی هر ۲۵ کیلوگرم از چسب، هفت لیتر آب در نظر گرفت و آماده کرد.
- به منظور اجرای چسب هبلکس، ابتدا باید یک کیسه از پودر چسب را با میزان آب لازم ترکیب کنیم.
- ترکیب پودر چسب و آب را به وسیله همزن چسب به خوبی هم میزنیم تا ترکیب مورد نظر حالتی یکدست و همگن پیدا کند.
- پس از اینکه مخلوط چسب حالتی یکنواخت پیدا کرد، مدت زمانی را به آن استراحت میدهیم تا قوام پیدا کند.
- پس از اینکه مخلوط ما به قوام مورد نظر رسید دوباره باید آن را هم بزنیم تا به صورت خمیری یکپارچه در بیاید. دقت داشته باشید که خمیر به دست آمده نباید غلظت بالایی داشته باشد و اگر غلظت آن بیش از حد شد باید دوباره به آن آب اضافه کنید تا به غلظت متوسط برسد.
- خمیر آماده شده تنها تا دو ساعت پس از آماده شدن قابل استفاده است و پس از گذشت دو ساعت نباید مورد استفاده قرار گیرد. بسیاری از افراد پس از دو ساعت دوباره به آن آب اضافه کرده و آن را مصرف میکنند. اما بدانید که این کار به شدت منع شده است.
- خمیر به دست آمده را به اندازه ۲ تا ۵ میلیمتر بر روی بلوک اجرا میکنیم. برای کشیدن چسب بر روی بلوک و همچنین صاف کردن آن از ماله دندانه دار یا همان کاردک شانهای استفاده میشود. کاردک شانهای در دو نوع فلزی و پلاستیکی موجود است. بهترین روش برای اجرای چسب هبلکس، استفاده از دستگاه ملات ریز یا دستگاه چسب زن است. این دستگاه در سایزهای ۱۰، ۱۲، ۱۵ و ۲۰ تولید میشود که برابر با ابعاد بلوک هبلکس است.
نکته: توجه داشته باشید که در مناطق سردسیر و دمای بین صفر تا ۵ درجه سانتیگراد، چسب هبلکس کارایی لازم را نداشته و به این منظور لازم است هنگام تهیه آن از آب گرم استفاده کرد.
مقدار چسب مورد نیاز برای یک پروژه، به متراژ آن و همچنین به ضخامت بلوکهای هبلکس بستگی دارد. اما به طور کلی میتوان گفت به ازای هر متر مربع، حداقل ۱٫۵ و حداکثر ۴ کیلوگرم چسب مصرف میشود. البته این میزان بسته به نوع سازه، متراژ آن، ضخامت بلوکهای هبلکس و همچنین آب و هوای محل پروژه، متغیر است.
تجهیزات ایمنی مورد نیاز هنگام اجرای دیوار هبلکس چیست؟
ماسک: انجام کارهایی مانند جابجایی بلوک هبلکس، برش و یا نصب آن، همگی موجب ایجاد گرد و غبار در محیط میشوند. بدین منظور لازم است تا حتما از ماسک استفاده شود. عدم استفاده از ماسک ممکن است سلامتی شما را به خطر بیندازد.
عینک ایمنی یا شیلد: هنگام برش بلوک هبلکس به وسیله اره برقی، حتما باید از شیلد و یا عینک ایمنی استفاده کرد. این امر موجب محافظت از چشمان شما در برابر پرتاب احتمالی تکههای کوچک بلوک میشود.
دستکش: استفاده از دستکش هنگم اجرای دیوار هبلکس ضرورتی ویژه دارد. دلیل استفاده از دستکش، محافظت از دستان شما در برابر آسیبهای مانند بریدگی، ساییدگی، خراش و یا حساسیتهای پوستی است.