بحثی مفصل پیرامون مسجد | از کارکرد تا کالبد ( بخش چهارم : مبانی نظری)

برترین صفت برای مطلوب ترین مکان زندگی انسان (معماری و شهر) کدام است؟ از میان تمایلات و گرایش های چهارگانه انسان (که عبارت اند از: میل به پرستش، حقیقت جویی، خیر خواهی و زیبادوستی)، حقیقت جویی گرایشی است که به نظر می رسد می تواند حتی به عنوان جهت دهنده و تعالی بخش سه  میل دیگر ایفای نقش کند. به بیان دیگر، آگاهی به حقیقت است که علاوه بر ارضای حس و میل حقیقت جویی انسان، می تواند در زمینه های میل به پرستش و دوست داشتن و خیر خواهی و نیکو طلبی و زیبادوستی نیز انسانها را هدایت کند تا آنچه را باید و سزاوار است بپرستند، خیر و محسن حقیقی را بشناسند، به اخلاق نیکو گرایند، زیبایی و همه مراتب آن را بشناسند، أثاری زیبا خلق کنند و هنرها و أثارشان نیز عامل رشد و تعالی و کمال انسان گردد. به این ترتیب، می توان گفت که جایگاه «آگاهی» و «علم» و «دانستن»، جایگاه والایی در حیات و فعالیتهای انسان دارد که وصول به آن، زمینه ساز سعادت و رستگاری و بهروزی انسان خواهد بود، و این آگاهی و علم به دست نخواهد آمد مگر به تذکر و یادآوری مداوم و مناسب. پس به این نکته عالی توجه کنیم که به تبع عدم تساوی دانا  و نادان، زندگی آنان نیز همسا (… ادامه مطلب) 

ه). مقاله پنجم:

بحثی مفصل پیرامون مسجد | از کارکرد تا کالبد ( بخش پنجم : قواعد فقهی طرح و ساخت)

سؤال ۹۰ – آیا دین اسلام در ارتباط با بنای ظاهری  مسجد، دستور خاصی دارد؟

آنچه از منابع اسلامی و روایات استفاده می شود رهنمودهایی کلی درباره بنای مسجد است. روشن است که این رهنمودها در جهت تحقق بخشیدن به همان اهدافی هستند که مسجد برای آنها بنا شده است. در ذیل، به برخی از این رهنمودها اشاره میکنیم:

۱. رعایت سادگی در بنای مسجد: از سخنان اهل بيت علي و سيرة عملی آنان استفاده می شود که مسجد با وجود برخورداری از شکوه و جلال معنوی، باید از نظر ظاهری ساده و از پیرایش های مادی به دور باشد. پیامبر اکرم نایانه مسجد خود را بسیار ساده بنا کرد، به گونه ای که در آغاز، سقف هم نداشت. وقتی گرمای آفتاب به مسلمانان فشار آورد، از پیامبر خواستند تا سایه بانی برای آن ساخته شود. با این حال، هنگام آمدن باران از سقف، آب به داخل می ریخت. مسلمانان از حضرت خواستند تا سقف مسجد گل مالی شود، حضرت مخالفت نمود و فرمود: سقف مسجد باید همچون خیمه  حضرت موسی باشد. برخی فقها با استناد به این قبیل روایات، بی سقف بودن مسجد را مستحب دانسته اند و برخی ساختن سقف را م  (… ادامه مطلب) 

و). مقاله ششم:

معماری اسلامی 

مساجد مهمترین بناهای مذهبی هر شهر و روستا هستند که همواره نقش مهمی در زندگی مسلمانان داشته اند.اقامه نماز جمعه، مراسم مذهبی،ایراد خطبه ها و تدریس در مساجد انجام  می گرفت،زیرا مسجد بهترین مکان برای ابلاغ فرامین حکومت به مردم بود. کتیبه های باقیمانده بردیوار بعضی از مساجد(مسجد جامع قزوین و مسجد جامع کاشان)حاوی وقف مکان هایی برای توسعه و تعمیرات مساجد ازطرف واقف یا حکمران است (… ادامه مطلب) 

ز). مقاله هفتم:

بادگیر | کارکرد و بادگیر 

کاربری سوم : مسجد

در بعضی از مساجد حاشیه کویر، مانند مسجد قدیمی اردکان و مسجد جامع فیروز آباد در استان یزد دریچه بادگیر درست در بالای محراب قرار دارد. به این ترتیب باد مطلوب وارد بخش های مختلف ساختمان می گردد و باعث تهویه و خنکی آن می شود .(بررسی اقلیمی ابنیه سنتی، وحیدقبادیان، 12، 1373)

مسجد تیموری فیروزآباد میبد بادگیر کوچک بسیار فشرده به گنبد و بر روی محراب الحاق شده است. این بادگیر، از پشت (… ادامه مطلب) 

ح). مقاله هشتم :