مقررات ملّی ساختمان مجموعه اي است از ضوابط فنی، اجرایی و حقوقی لازم الرعایه در طراحی، نظارت و اجراي عملیات ساختمانی اعم از تخریب، نوسازي، توسعه بنا، تعمیر و مرمت اساسی، تغییر کاربري و بهره برداري از ساختمان که به منظور تأمین ایمنی، بهره دهی مناسب، آسایش، بهداشت و صرفه اقتصادي فرد و جامعه وضع می گردد.در کشـور ماو در کنار مقررات ملّی ساختمان، مـدارك فنـی دیگر از قبیل آیین نامه هاي ساختمانی، استانداردها و آیین کارهاي ساختمانسازي، مشخصات فنی ضمیمه پیمان ها و نشریات ارشادي و آموزشی توسط مراجع مختلف تدوین و انتشار مییابد که گرچه از نظر کیفی و محتوایی حایز اهمیت هستند، اما با مقررات ملّی ساختمان تمایزهاي آشکاري دارند.
آنچه مقررات ملّی ساختمان را از این قبیل مدارك متمایز میسازد، الزامی بودن، اختصاري بودن و سازگار بودن آن با شرایط کشور از حیث نیروي انسانی ماهر، کیفیت و کمیت مصالح ساختمانی، توان اقتصادي و اقلیم و محیط می باشد تا از این طریق نیل به هدفهاي پیش گفته ممکن گردد.
در حقیقت مقررات ملّی ساختمان،مجموعه اي از حداقل هاي مورد نیاز وبایدهاونبایدهاي ساخت وساز است که با توجه به شرایط فنی واجرائی وتوان مهندسی کشور وبا بهرهگیري از آخرین دستاوردهاي روز ملّی وبین المللی وبراي آحاد جامعه کشور،تهیه وتدوین شده است .
فهرست مطالب
فصل اول :کلیات
۹-۱-۱ هدف
۹-۱-۲ دامنه کاربرد
۹-۱-۳ مبانی طراحی
۹-۱-۴ ضوابط خاص برای تامین ایمنی در برابر زلزله
۹-۱-۵ واحدها
۹-۱-۶ علایم و اختصارات
فصل دوم : شرایط کلی ارائه تایید مدارک فنی و مستندسازی
۹-۲-۱ ارائه طرح و محاسبه ، نقشه ها ومدارک فنی
۹-۲-۲ نظارت و بازرسی
۹-۲-۳ آزمایش بارگذاری
۹-۲-۴ تصویب روشهای خاص طراحی یا اجرا
فصل سوم : مصالح و اجزاي بتن
۹-۳-۱ کلیات
۹-۳-۲ سیمان
۹-۳-۳ سنگدانه يا مصالح سنگي
۹-۳-۴ آب
۹-۳-۵ مواد افزودنی
۹-۳-۶ مواد جایگزین سیمان يا مكمل سيمان
فصل چهارم : میلگردهای مصرفي
۹-۴-۰ علائم اختصاری
۹-۴-۱ ميلگردهاي فولادي
۹-۴-۲ ميلگردهاي كامپوزيتي
فصل پنجم : مقاومت بتن
۹-۵-۰علائم اختصاري
۹-۵-۱ كليات
۹-۵-۲ مباني تعيين نسبتهاي اختلاط بتن
۹-۵-۳ تعيين نسبتهاي اختلاط بر اساس تجربه كارگاهي و مخلوط هاي آزمايشي
فصل ششم : پايايي(دوام)بتن و ميلگردهاي فولادي
۹-۶-۱ کلیات
۹-۶-۲ مكانيزمهاي كاهنده پايايي
۹-۶-۳ ضوابط ويژه براي افزايش پايايي در شرايط محيطي مختلف
۹-۶-۴ دسته بندي شرايط محيطي و الزامات بتن مسلح در معرض يونهاي كلريد
۹-۶-۵ تخمين عمر مفيد ساختمانهاي بتن مسلح
۹-۶-۶ دوام در محيطهاي در معرض دوره هاي يخ زدن و آب شدن
۹-۶-۷ تدابير احتياطي در محيطهاي سولفاتي
۹-۶-۸پوشش بتني روي ميلگردها
فصل هفتم : اجراي بتن
۹-۷-۱ نیروی انسانی ، تجهیزات و آماده سازی محل بتن ریزی
۹-۷-۲ اختلاط بتن
۹-۷-۳ انتقال بتن
۹-۷-۴ بتن ریزی
۹-۷-۵ تراکم بتن
۹-۷-۶ پرداخت سطح بتن
۹-۷-۷ عمل آوردي
فصل هشتم : اجراي بتن در شرايط غير متعارف
۹-۸-۱ شرايط غير متعارف
۹-۸-۲ اجراي بتن در هواي گرم
۹-۸-۳ ضوابط ويژه اجراي بتن در مناطق ساحلي خليج فارس و درياي عمان
۹-۸-۴ ضوابط ويژه اجراي بتن در هواي سرد
۹-۸-۵ مشخصات بتن پمپي(پمپ شونده)
۹-۸-۶ مشخصات بتن هاي پاشيدني(شاتكريت)
۹-۸-۷ مشخصات بتن هاي مصرفي براي بتن ريزي از طريق ترمي(قيف و لوله)
۹-۸-۸ مشخصات بتن هاي مصرفي در شمع هاي بتني در جاريز
فصل نهم : بتن هاي ويژه
۹-۹-۰ علائم اختصاری
۹-۹-۱ کلیات
۹-۹-۲ بتن پر مقاومت
۹-۹-۳ بتن اليافي
۹-۹-۴ بتن خود تراكم
۹-۹-۵ بتن اصلاح شده با پليمر
۹-۹-۶ بتن سنگين
۹-۹-۷ بتن سبك
فصل دهم : ارزيابي و كنترل كيفيت و بازرسي بتن و مصالح مصرفي
۹-۱۰-۰ علائم اختصاری
۹-۱۰-۱ كليات
۹-۱۰-۲ ضوابط پذيرش سيمانهاي پرتلند
۹-۱۰-۳ ضوابط پذيرش سنگدانه هاي مصرفي در بتن
۹-۱۰-۴ ضوابط پذيرش آب مصرفي در بتن
۹-۱۰-۵ ضوابط پذيرش مواد افزودني مصرفي در بتن
۹-۱۰-۶ ضوابط پذيرش پوزولان ها و مواد شبه سيماني
۹-۱۰-۷ ضوابط پذيرش ميلگردهاي مصرفي در بتن
۹-۱۰-۸ضوابط پذيرش بتن هاي مصرفي در كارگاه
۹-۱۰-۹ كنترل و بازرسي بتن و اجراي آن
فصل یازدهم : ضوابط فولادگذاري
۹-۱۱-۱ بريدن ميلگردها
۹-۱۱-۲ خم كردن ميلگردها
۹-۱۱-۳ جايگذاري و بستن آرماتورها
۹-۱۱-۴ كاربرد توام انواع مختلف فولاد
۹-۱۱-۵ رواداري ها
۹-۱۱-۶ نقشه ها و جزئيات لازم براي اجراي ميلگردها
فصل دوازدهم : ضوابط قالب بندي در بتن،لوله ها و مجراهاي مدفون و درزهاي بتن
۹-۱۲-۰ علائم اختصاری
۹-۱۲-۱ كليات و تعاريف
۹-۱۲-۲ درزهاي بتن
فصل سیزدهم : اصول تحليل و طراحي
۹-۱۳-۰ علائم اختصاری
۹-۱۳-۱ گستره
۹-۱۳-۲ اهداف طراحي
۹-۱۳-۳ اصول پايه طراحي
۹-۱۳-۴ ضرايب ايمني
۹-۱۳-۵ اعضاي سازه اي
۹-۱۳-۶ اصول تحليل
۹-۱۳-۷ مشخصات مصالح
۹-۱۳-۸ مشخصات هندسي
۹-۱۳-۹ بارگذاري
۹-۱۳-۱۰ طراحي در حالت حدي نهايي مقاومت
۹-۱۳-۱۱ كنترل در حالت حدي بهره برداري
فصل چهاردهم :خمش و بارهاي محوري
۹-۱۴-۰ علائم اختصاري
۹-۱۴-۱ گستره
۹-۱۴-۲ حالت حدي نهايي مقاومت در خمش و نيروي محوري
۹-۱۴-۳ فرضيات طراحي مقطع
۹-۱۴-۴ ضوابط كلي طراحي
۹-۱۴-۵ محدوديتهاي آرماتورها در قطعات خمشي
۹-۱۴-۶ ضوابط تيرهاي T شكل و تيرچه هاي بتني
۹-۱۴-۷ فاصله تكيه گاههاي جانبي قطعات خمشي
۹-۱۴-۸ابعاد طراحي براي قطعات فشاري
۹-۱۴-۹محدوديتهاي آرماتورها در قطعات فشاري(ستونها)
۹-۱۴-۱۰ مقاومت اتكايي
۹-۱۴-۱۱ محدوديتهاي فولادگذاري جهت اعضاي خمشي يا فشاري
فصل پانزدهم :برش و پيچش
۹-۱۵-۰ علائم اختصاري
۹-۱۵-۱ گستره
۹-۱۵-۲ حالت حدي نهايي مقاومت در برش
۹-۱۵-۳ نيروي برشي مقاوم تامين شده توسط بتن
۹-۱۵-۴ نیروی برشي تامين شده توسط آرماتورها
۹-۱۵-۵ ضوابط كلي طراحي براي برش
۹-۱۵-۶ محدوديت آرماتورهاي برشي
۹-۱۵-۷ حالت حدي نهايي پيچش
۹-۱۵-۸ لنگر پيچشي مقاوم تامين شده توسط آرماتورهاي پيچشي
۹-۱۵-۹تركيب پيچش و خمش- پيچش و برش
۹-۱۵-۱۰ محدوديت هاي آرماتورهاي پيچشي
۹-۱۵-۱۱ لنگر پيچشي نهايي در اعضاي ساختمان هاي نامعين
۹-۱۵-۱۲ جزئيات تكميلي آرماتورهاي عرضي
۹-۱۵-۱۳ برش اصطكاكي
۹-۱۵-۱۴ ضوابط ويژه براي اعضاي خمشي با ارتفاع زياد(تيرهاي عميق)
۹-۱۵-۱۵ ضوابط ويژه براي دستكها و شانه ها
۹-۱۵-۱۶ ضوابط ويژه براي ديوارها
۹-۱۵-۱۷ضوابط ويژه براي دالها و شالوده ها
۹-۱۵-۱۸ ضوابط ويژه براي اتصالات قابها
فصل شانزدهم : اثر لاغري و كمانش
۹-۱۶-۰ علائم اختصاری
۹-۱۶-۱ گستره
۹-۱۶-۲ كليات
۹-۱۶-۳طبقات مهار شده جانبي
۹-۱۶-۴ طول آزاد قطعات فشاري
۹-۱۶-۵طول موثر قطعات فشاري
۹-۱۶-۶شعاع ژيراسيون
۹-۱۶- ۷ ضوابط اثر لاغری
۹-۱۶-۸روش تشديد لنگرهاي خمشي
۹-۱۶-۹حداقل برو محوري بار
۹-۱۶-۱۰ اثر لاغري در قطعات فشاري تحت اثر خمش دو محوره
۹-۱۶-۱۱تشديد لنگر خمشي در قطعات خمشي متصل به قطعات فشاري
فصل هفدهم : تغيير شكل و ترك خوردگي
۹-۱۷-۰ علائم اختصاری
۹-۱۷-۱ گستره
۹-۱۷-۲ تغيير شكل
۹-۱۷-۳ ترك خوردگي ها
فصل هجدهم : طراحي دال
۹-۱۸-۰ علائم اختصاری
۹-۱۸-۱ گستره
۹-۱۸-۲ تعاريف
۹-۱۸-۳ ضوابط كلي طراحي دال ها
۹-۱۸-۴ آرماتورگذاري در دال ها
فصل نوزدهم : طراحي ديوار
۹-۱۹-۰علائم اختصاری
۹-۱۹-۱ گستره
۹-۱۹-۲ تعاريف
۹-۱۹-۳ضوابط كلي طراحي
۹-۱۹-۴ محدوديت آرماتورها
۹-۱۹-۵ديوارهاي باربر
۹-۱۹-۴ ديوارهاي برشي
۹-۱۹-۴ ديوارهاي حائل
فصل بیستم : طراحي شالوده
۹-۲۰-۰ علائم اختصاری
۹-۲۰-۱ گستره
۹-۲۰-۲ تعاريف
۹-۲۰-۳ ضوابط كلي طراحي
۹-۲۰-۴ ضوابط تعيين بارهاي وارد بر شالوده ها
۹-۲۰-۵ آرماتورهاي شالوده ها و شمع ها و محدوديتهاي آنها
۹-۲۰-۶ انتقال نيرو از پاي ستون،ديوار يا ستون پايه بتني به شالوده
۹-۲۰-۷ محدود كردن حركت نسبي شالوده ها
۹-۲۰-۸ آرماتورهاي حرارت و جمع شدگي در شالوده ها
فصل بیستم و يكم:مهار و وصله آرماتور
۹-۲۱-۰ علائم اختصاری
۹-۲۱-۱ گستره
۹-۲۱-۲ مهار ميلگردها
۹-۲۱-۳ ضوابط مهار آرماتورهاي خمشي
۹-۲۱-۴ وصله ميلگردها
فصل بیستم و دوم : ضوابط ويژه طراحي در برابر آتش سوزي
۹-۲۲-۰ علائم اختصاری
۹-۲۲-۱ گستره
۹-۲۲-۲ مدت زمان مقاومت در برابر حريق
۹-۲۲-۳ اثر تغييرلت درجه حرارت بر مقاومت مصالح مصرفي
۹-۲۲-۴ ملاحظات طراحي
فصل بیستم و سوم: ضوابط ويژه براي طراحي در برابر زلزله
۹-۲۳-۰ علائم اختصاری
۹-۲۳-۱ گستره
۹-۲۳-۲ضوابط كلي طراحي
۹-۲۳-۳ضوابط ساختمانهاي با شكل پذيري متوسط
۹-۲۳-۴ضوابط ساختمانهاي با شكل پذيري زياد
فصل بیستم و چهارم : طرح و محاسبه قطعات بتن پيش تنيده
۹-۲۴-۰ علائم اختصاری
۹-۲۴-۱ گستره
۹-۲۴-۲ تعاريف
۹-۲۴-۳ روشهاي پيش تنيدگي بتن
۹-۲۴-۴ ضوابط كلي طراحي
۹-۲۴-۵ مشخصات بتن مصرفي
۹-۲۴-۶ فولاد پيش تنيدگي
۹-۲۴-۷ حالتهاي حدي نهايي مقاومت
۹-۲۴-۸ كنترل پايداري قطعات بتن پيش تنيده
۹-۲۴-۹حالت حدي بهره برداري
۹-۲۴-۱۰ طراحي برشي
۹-۲۴-۱۱ پيچش
۹-۲۴-۱۲ كنترل مقاومت در پشت گيره ها و خفت انداختن سيم ها
۹-۲۴-۱۳جزئيات اجرائي
۹-۲۴-۱۴ ضوابط مربوط به آرماتورهاي معمولي