اتاق کودک مکانی است که شخصیت وی را شکل می دهد به همین علت است که باید آن را به شکلی طراحی کرد که برای کودک یک مکان دلپذیر و جذاب و متناسب با علایق کودک باشد و تا مدرسه رفتن آن نیاز به تغییر نباشد. کودکان به نسبت سایر افراد نیازمند فضای بزرگ تری هستند چون علاوه بر محیط خواب در اتاق نیازمند تحرک بیشتری برای بازی و سرگرمی هستند. طراحی دکوراسیون اتاق کودکان باید متناسب با روحیات و علایق کودک باشد، حتی در تزئینات اتاق نیز باید به این نکته توجه کرد که تزئینات متناسب روحیات و سن کودکان باشند.
در این مقاله ابتدا به بررسی اصول اولیه طراحی برای کودکان می پردازیم و بعد از شناخت کودک به بررسی نکاتی در مورد طراحی دکوراسیون اتاق خواب کودکان می پردازیم.
طراحی دکوراسیون اتاق خواب کودکان
آرامش یک نیاز درونی است و نیاز به آن برای همه ی وجود دارد. وقتی از آرامش و عوامل تاثیر گذار بر آن حرف می زنیم. معماران داخلی بیان می کنند که آرامش از اتاق خواب آغاز می گردد. برای اینکه اتاق خواب هر شخصی فضای خصوصی زندگی وی است.
اگر این فضا متناسب با نیازها و روحیات شخص طراحی شود، سبب می شود که انسان در طول روز با آرامش بیشتری به فعالیت بپردازد.
قبل از طراحی دکوراسیون اتاق کودکان و نوجوانان باید به سه سوال اساسی پاسخ دهید:
۱.اول اینکه برای چه سنی و برای چه شخصی طراحی می کنید؟
۲. شخص استفاده کننده دارای چه خلقیات و روحیاتی است؟
۳.شخص استفاده کننده به چه سبک طراحی دکوراسیون و به چه رنگ هایی علاقه مند است؟
اصول اولیه طراحی دکوراسیون اتاق کودکان
طراحی براي کودکان، توجه و مالحظه بیشتري را نسبت به طراحی براي بزرگسالان می طلبد؛ چرا که طراحی براي کودکان با بزرگسالان متفاوت است. از مهمترین موارد تفاوت میتوان به موارد زیر اشاره نمود.
کودکان از نظر فیزیکی با بزرگسالان متفاوتند
کودکی را می توان به دلیل عبور کودك از مراحل مختلف رشد که هرکدام ویژگی هاي خود را دارند، فرآیندي پویا دانست. کودکان در سنین مختلف ابعاد متفاوتی دارند. این تفاوت ابعاد و اندازه هاي کودکان با بزرگسالان لازم است که در همه زمینه هاي طراحی لحاظ شوند تا کودکان از نظر ارگونومیکی در وضعیتهاي درستی قرار گیرند.
کودکان از نظر شناختی با بزرگسالان متفاوتند
کودکان عاشق خطر کردن هستند، چیزي که به خاطر آن از طرف والدین مورد سرزنش و تنبیه قرار میگیرند. مهارت هایشان را امتحان میکنند و به چالش می کشند و از محیط اطرافشان براي این چالش ها استفاده میکنند. این فرآیند باعث رشد مغز کودك میشود. مغز کودکان در مقایسه با مغز بزرگسالان انعطاف پذیرتر است .به همین دلیل است که کودکان راحتتر و سریع تر مهارت هاي جدید را یاد می گیرند. محرك هاي محیطی بر روي رشد کودك بسیار تأثیرگذارند و لذا فراهم نکردن تجربه هاي مناسب براي کودك، به عدم رشد عادي او میانجامد. بنابراین طراحان میتوانند روي رشد کودك از طریق تجربه هایی که محصولاتشان براي کودکان فراهم میکند، تأثیر بگذارند. ( Benezer .2007 ,99)
کودکان از نظر احساسی با بزرگسالان متفاوتند
انگیزه، علایق و ترسهاي کودکان بسیار متفاوت از بزرگسالان است. کودکان به انواع مختلف چالش ها نیاز دارند، محیط اطراف آنها باید به گونه هاي طراحی شده باشد که فرصت هاي پیروزي و بعضی وقت ها شکست و قابلیت تبدیل شکست به پیروزي با تمرین و پشتکار را فراهم کند. بازي و محیط هاي آموزشی میتوانند به کودکان در تقویت شهامت و سرسختی که در دوره هاي بعدي زندگی به آنها نیاز دارند، کمک کنند.(358, 2003, Copple and Bredekamp .)
کودکان از نظر بینایی و فکري با بزرگسالان متفاوتند
کودکان اشیا را متفاوت از بزرگسالان میبینند. کودکی که سینه خیز میرود، پاهاي بزرگسالان، پایه هاي میز و سایر اشیا را با پرسپکتیوي متفاوت از بزرگسالان میبیند. از لحاظ فکري هم کودکان ترسهاي کمتري نسبت به بزرگسالان دارند، به دلیل اینکه تجربه هاي ناخوشایند کمتري مانند افتادن و سوختن دارند. در بسیاري از مواقع مکانها و اشیائی که از نظربزرگسالان ترسناك است براي کودکان هیجان انگیز می باشند
نکاتی در مورد طراحی اتاق خواب کودکان
اتاقی که برای یک کودک طراحی می شود بسیار با اتاقی که برای یک نوجوان ۱۶ ساله طراحی می شود بسیار متفاوت است. در این میان فراموش نکنید که اتاق طراحی شده برای کودکان صرفا اتاقی برای خوابیدن نیست بلکه محیطی است که انجام هر فعالیتی را برای کودکان امکان پذیر می کند.
۱. رنگ اتاق کودکان
بهترین رنگ برای اتاق خواب کودکان رنگ های بدون سرب هستند. و ترجیحا از رنگ های شاد برای رنگ آمیزی و همچنین با استفاده از تکنیک های نقاشی می توانید، اتاق کودک را به یک سرزمین رویایی تبدیل کنید.
شخصیت های کارتونی و عروسکی کودک را می توانید بروی دیوارها نقاشیک کنید و سقف اتاقش را به یک آسمان پر از ستاره ها و ابرهای پنبه ای نقاشی کنید.که اینگونه رنگ آمیزی علاوه بر اینکه یک محیط سرگرم کننده برای کودک بوجود می آورد. استعدادش را نیز پرورش می دهد.
برای پوشش دیوارها و رنگ اتاق ها حتما سلیقه کودک را در نظر بگیرید، برای اینکه کودکان زمان زیادی را در اتاق هایشان هستند و فعالیت های خود را درآنجا انجام می دهند، با اینکار هم باعث شگل گیری شخصیت کودکتان می شوید و هم باعث ایجاد محیطی برای آرامش کودکتان
۲.بازی کودکان
قسمتی از اتاق را برای بازی و فعالیت روزانه کودک اختصاص بدهید که باعث رشد و شکوفاییی کودک می شود. مثلا می توانید با نصب تابلوهایی که کودک بروی آنها نقاشی بکشد و یا بروی آنها نقاشی های و پوسترهای خود را نصب کند. تا هروز با آنها روبرو شود. باعث می شود که کودک کرکسیونی از وسایل دلخواه خود را در یک قسمت نصب کند. و از ریخت و پاش های اضافی نیز جلوگیری می شود.
3.مبلمان اتاق کودک
قفسه های بدون کشو و بدون درب برای اتاق بچه ها طراحی کنید تا بتوانند وسایل خود را در آنجا قرار بدهند. و کرکسیونی از وسایل مورد علاقه ی خود را در آنجا نگه دارند. بچه ها امکان دارد از قفسه ها بالا بروند پس کمد ها و قفسه های آن باید حتما بروی دیوار نصب و ثابت شوند تا آسیبی به کودکان وارد نشود.
در انتخاب کمد برای اتاق کودکان به هیچ وجه از کمدهایی با درب شیشه ای استفاده نکنید. که برای کودکان خطر آفرین هستند.
برای اینکه اتاق کودک شما در آینده نیز قابل استفاده باشد از مبلمان ساده و کاربری استفاده نمایید. و اگر مبلمان چوبی باشند دقت کنید که لایه تثبیت کننده ی سیلر نیز بروی آن وجود دارد.
یکی از اساسی ترین نکات در طراحی اتاق کودکان این است که سهولت در نظافت و مراقبت ونگهداری اجزای استفاده شده در آن رعایت شده باشد. یعنی از وسایلی استفاده کنیم که به راحتی قابل شست و شو و تمیز شدن باشند. چرا که محیط کودک به راحتی کثیف می شود.
انتخاب کفپوش برای اتاق کودکان
برای کفپوش اتاق کودکان بهتر است از موکت های بادوام و یا انواع قالیچه ها استفاده کنید. بهتر است در انتخاب کفپوش از رنگ های روشن و طرح های ساده استفاده کنید. چرا که کودکان در محیط هایی که از طرح های شلوغ و رنگ های تیره استفاده شده باشد، زود تر خسته می شوند.
از گذاشتن وسایل پر خطر مانند میله و وسایل نوک تیز در اتاق کودکان پرهیز کنید، چرا که ممکن است در هنگام بازی به خود ضربه ای وارد کنند و کودک آسیب ببینند.
نور اتاق کودکان
نور مناسب اتاق کودکان برای اینکه چشم کودک آسیب نبیند بهتر است از نور غیر مستقیم و ملایم باشد که می توانید از نورهای پخش شونده و بازتابی استفاده نمایید. حتما از انواع نورهای تزيینی استفاده کنید. برای اینکه هم باعث ایجاد محیطی جذاب برای بازی و سرگرمی کودکان می شود و هم باعث افزایش خلاقیت های کودک.
برای تنظیم نور و جریان هوای اتاق برای پنجره ها از کرکره ها و شاترها استفاده کنید. که تنظیم نور را برای شما آسان می کنند و دست و پاگیر نیز نیستند.
تحریریه گروه معماری هورنو
