اوتیسم یا درخودماندگی، نوعی اختلال رشدی از نوع روابط اجتماعی است که با رفتارهای ارتباطی و کلامی غیرطبیعی مشخص می‌شود. علائم این اختلال تا پیش از سه‌سالگی بروز می‌کند در واقع  این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی تأثیر می‌گذارد. کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم، در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت‌های مربوط به بازی با چالش هایی روبرو هستند. این اختلال، ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار می‌سازد.
در این افراد، حرکات تکراری (دست زدن، پریدن) و پاسخ‌های غیرمعمول به افراد، دل‌بستگی به اشیاء یا مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده می‌شود. ممکن است در حواس پنجگانه نیز حساسیت‌های غیرمعمول دیده شود.
از آنجا که تاکنون هیچ روش قطعی‌ا برای درمان مبتلایان به اوتیسم یافته نشده کارآمدترین روش درمانی، توانبخشی است از این رو برای سرویس دهی و ایجاد شرایط برای بهبودی و زندگی آسانتر افراد مبتلا به اوتیسم می توان  علاوه بر کمک های پزشکی ضروری از روش‌های مناسب  برای تقویت مهارت‌های ارتباطی کودک، موسیقی درمانی و موارد بسیاری کمک گرفت از دیگر موارد بسیار مهم می توان به  توجه به چیدمان و طراحی داخلی فضای زندگی  این افراد می باشد بنابراین در ادامه در مورد اهمیت و جنبه های اصلی طراحی داخلی برای کودکان مبتلا به اوتیسم با آرل همراه باشید….
رهنمودهای طراحی داخلی برای افراد اوتیسم نه تنها برای افراد مبتلا به اوتیسم مفید است ، بلکه در هر فضایی رفاه روانی و تعادل درونی را افزایش خواهد داد می توان گفت ایجاد ساختمانها و فضای داخلی پاسخگو به اوتیسم چالش برانگیز است و نیاز به طراحی هوشمندانه و معماران متخصص در این زمینه دارد.
اهداف اصلی در معالجه کودکان مبتلا به اوتیسم، رفع کمبودهای مرتبط با خانواده و کاهش نگرانی های خانواده و افزایش کیفیت زندگی و استقلال عملکردی کودکان است.
درمان به كودكان مبتلا به اوتيسم كمك مي كند تا مهارت هاي مراقبت از خود ، مهارت های اجتماعي و ارتباطي را به دست آورند و طراحي داخلي نقشی ویژه را در این مهم ايفا مي كند، زيرا نوع تفكر از طراحي فضا ، به بهبود درك حواس آن ها كمك مي كند و مهارت هايی با سازگاری بیشتر با محيط زندگی را  برایشان ایجاد می کند.
درک جهانی از مبتلایان به اوتیسم امروزه بی نظیر است. حساسیت بیش از حد کودکان اوتیسم به صداها، بوها، رنگ، اهمیت تماس لمسی ، و نه بصری ،ستون اصلی طراحی و معماری داخلی متناسب با اوتیسم است . در واقع داشتن کودک مبتلا به اوتیسم به این معنی است که شما باید طراحی  مناسب را  نه فقط در اتاق خواب و محل زندگی روزمره او بلکه در همه قسمت های خانه اتخاذ کنید.

هنگام طراحی خانه یا فضای داخلی برای کودکان مبتلا به اوتیسم ، اولین چیزی که باید مورد توجه قرار گیرد طرح و پلان فضایی مناسب است کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب با گردش در فضا و درک سیرکولاسیون فضایی پیچیده مشکل دارند، بنابراین تعریف سیرکولاسیون فضایی آسان بسیار مهم است. مناطق باید به ترتیب منطقی و با شرایط معمول سازماندهی شوند. استفاده از مناطق ارتباطی با جریان یکپارچه و با کمترین حواس پرتی نیز از مواردی است که باید رعایت شود به عنوان مثال از راهروهای طولانی باید اجتناب شود زیرا ممکن است برای آنها گمراه کننده باشد. ضمن اینکه بایستی در جنبه های اصلی معماری اشکال واضح و فضا ها به نحوی مشخص تعریف شوند.
نکته دوم که باید با توجه به اصول ایمنی در اصول طراحی اوتیستیک توجه شود ، برنامه ریزی فضا و چیدمان مبلمان است.
فضای داخلی خانه با ویژگی های خاص ممکن است برای کودکان مبتلا به اوتیسم سردرگمی ایجاد نماید در واقع سادگی سازگاری آسان تر و با چالش کمی را برایشان در بر دارد خطوط صاف مبلمان، اجتناب از گوشه های تیز ، تعریف  جایگاه اشیاء باعث کاهش اختلال تمرکز از نظر بینایی و افزایش آرامش آن ها می شود.

برنامه ریزی فضا و چیدمان متناسب مبلمان امکان مشاهده فعالیت های کودک را در کل فضا فراهم می آورد آنچه برای فاکتور ایمنی در این کودکان بسیار مهم است.
مبلمان ممکن است نیاز به پیکربندی و سفارشی سازی ویژه داشته باشد. با گذشت زمان ممکن است تغییر جدیدی در الگوی رفتاری کودک پدید آید که نیاز به تنظیم مجدد و ایجاد تغییراتی در فضای اطراف را ایجاد می کند. انعطاف پذیری در فضا برای افراد اوتیسم بسیار مفید و در واقع الزامی است.
نیاز به وضوح و سادگی دلالت بر طراحی داخلی سبک مینیمالیسم دارد که با طراحی اوتیسم ارتباط معنی داری دارد. این بدان معنا نیست که شما نمی توانید سبک دیگری را انتخاب کنید اما برای بهبود کیفیت سادگی را بیشتر و از  سبک های طراحی داخلی بسیار شلوغ مانند Art Deco، یا صنعتی خودداری کنید و پیچیدگی جزئیات را محدود کنید.
سبک هایی مانند نئو کلاسیک ، مدرن ، اسکاندیناوی را می توان به عنوان پایه انتخاب کرد و  خانه ای زیبا و شیک و در عین حال پاسخگوی اوتیسم خلق نمود.
عوامل شکل دهنده ادراک و حواس مانند عاملی محرک برای طراحی متناسب با اوتیسم محسوب می شود. می توان گفت در مورد افراد حساس تماس لمسی از تماس بصری از اهمیت بیشتری برخوردار است.
انتخاب متریال های طبیعی در مبلمان بدون هیچ الگوی پیچیده ای ، بدون سطوح بسیار انعکاس پذیر،  و طراحی پارچه های لطیف و روشن ایده مناسب تری برای کودکان مبتلا به اوتیسم محسوب می شوند.
به دلیل حساسیت بیش از حد کودکان اوتیسم برای طراحی سازگار با روحیات و شرایط جسمانی و ادراکی آن ها بهتر است از رنگ های خنثی و ملایم و طبیعی در دکوراسیون داخلی بهره گیرید. به عنوان نمونه رنگ هایی مانند زرد و قرمز محرک حسی هستند و تحمل آن برای کودکان مبتلا به اوتیسم دشوار است. رنگ های پاستلی و مات و خنثی احساس راحتی بیشتری برای کودکان ایجاد می کنند.
طبق آخرین مطالعات کودکان ASD تمایل دارند صورتی ، سبز ، قهوه ای و صورتی پاستلی را انتخاب کنند. رنگ های سرد مانند آبی و سبز بسیار تسکین دهنده هستند. طراحی داخلی با تم رنگی تک رنگ نیز انتخاب خوبی خواهد بود.
نورپردازی، بخش مهمی از طراحی داخلی در هنگام طراحی برای کودکان اوتیسم است، زیرا کودکانی که مشکلات حسی دارند در مقایسه با دیگر کودکان نسبت به نور حساسیت بیشتری دارند و استفاده از روشنایی غیرمستقیم بهترین راه حل برای راحتی آنها است. به جای لوسترهای پر نور، روشنایی کم نور سقفی گزینه بهتری خواهد بود.
همچنین سقف ترجیحا بهتر است آکوستیک باشد تا زمینه نویز و صداهای مزاحم و اضافی را کاهش دهد آکوستیک یکی از اصلی ترین جنبه هایی است که باید مورد توجه قرار گیرد زیرا کودکان و افراد  اوتیستیک نسبت به صدا بسیار حساس هستند و آن را مخرب می دانند.
استفاده از عایق و همینطور استفاده از فرش به عنوان کاهنده صدا در کف نیز عاملی برای کاهش صداهای اضافی و آزار دهنده برای کودکان اوتیسم  در دکوراسیون داخلی می باشد.
لازم است بدانید در طولانی مدت طراحی داخلی صحیح بر وضعیتهای روحی، عاطفی و اضطراب افراد مبتلا به اوتیسم نقش دارد. نکته ای که مهم است دانستن و در نظر گرفتن و پذیرش تفاوت افراد اوتیسم نسبت به افراد عادی است، با این حال مزیت طراحی هوشیارانه  دکوراسیون متناسب با اوتیسم برای همه افراد امری انکار ناپذیر است امروزه محیط با طراحی نامتناسب تأثیر منفی زیادی روی افراد دارد، بنابراین طراحی اتاق خواب کودکان با رهنمودهای طراحی دوست دار اوتیسم می تواند تأثیر مثبت و سبب ارتقاء کیفیت زندگی گردد.
هدف اصلی طراح داخلی در پروژه ای که دارای الزامات حساس به اوتیسم است ، ایجاد طرحی است که بتواند همه حواس را به نحوی مثبت تحت تاثیر قرار دهد.
در واقع محدوده حساسیت هر کودک اوتیسم  با دیگری ممکن است به شدت متفاوت باشد اما پیروی از رهنمودهای اساسی طراحی اوتیستیک و تغییر محیط می تواند تأثیر چشمگیری در زندگی کودکان داشته باشد و با عدم تحریکات محیطی مانع از آسیب و یا برهم ریختن تعادل در ذهن و جسم آن ها گردد.

تحریریه گروه معماری هورنو
منبع: www.arel.ir