برخی نکات طراحی کتابخانه
-مهم ترین نکته در طراحی کتابخانه باید مورد توجه قرار گیرد،آرامش و سکوت محیط مطبوع است که به استقرار آن در مجموعه(مکان مناسب) و هم به مصالح به کار رفته(آکوستیک) در آن مربوط می شود.
برای خواندن مطالب مربوط به معماری مدرن لینک روبرو را کلیک کنید: معماری مدرن ایرانی
-از دیگر نکات قابل ذکر در طراحی کتابخانه،در نظر گرفتن حداکثر انعطاف در بخش های مختلف است که در این مورد از پارتیشن های جدا کننده و سایر امکانات که قابلیت جابه جایی باشند توصیه می شوند.
-سیستم کتابخانه به صورت باز طراحی می شود،یعنی فضای مخزن کتاب و سالن مطالعه در هم ادغام می شود بدین ترتیب مراجعین دسترسی مستقیم و آزاد به مخازن دارند.
-تابش مستقیم نور خورشید در کتابخانه نامطلوب است،لذا حتی المقدور سعی شود نور کتابخانه از طریق جبه ی شمالی تامین شود.
-کتابخانه باید از سرو صدا و گرد و خاک حتی المقدور دور باشد.
-اتاقک های مطالعه ی انفرادی با تجهیزات مورد نیازش در سالن مطالعه لازم می باشد.
سالن مطالعه
– محلی برای مطالعه ی دانشجویان بخصوص در مورد کتب مرجع و یا فیش برداری از کتب متعدد می باشد.سالن مطالعه دارای یک فضای اصلی مطالعه است و محل قرار گیری آن باید به گونه ای باشد که مراجعین پس از ورود به کتابخانه به سادگی بتوانند به این فضا دسترسی داشته باشند و به صورت انفرادی و یا گروهی به مطالعه بپردازند.
– بخش مطالعه ی انفرادی در قسمت های کم رفت و آمد در نظر گرفته می شود.
– مسیرهای رفت و آمد به گونه ای باید در نظر گرفته شود که برای مطالعه کنندگان ایجاد مزاحمت نکند.
برای خواندن مطالب مربوط به معماري مدرن لینک روبرو را کلیک کنید: معماری پست مدرن ، معماران مدرن
همانطور که در شکل بالا می بینیم محل قرار گیری فضای مطالعه ی انفرادی در اطراف کتابخانه و دور از فضای رفت و آمد می باشد.
– سرانه ی کتابخانه به ازای هر فرد ۲.۲۵ مترمربع می باشد.
مبلمان کتابخانه
صندلی ها و میزهای مطالعه که به صورت انفرادی و گروهی می باشند و ابعاد فضا توسط ابعاد آنها تعیین می شودو قفسه های کتاب از نوع باز که در سالن معمولا پیش بینی می شود.
فضای مطالعه ی گروهی در کتابخانه
ابعاد میز و فضای مطالعه ی یک نفره:
نکته ی مهم در زمینه ی میز و صندلی ها عدم دید مستقیم افراد به همدیگر است که موجب عدم تمرکز می شود.
نور در طراحی کتابخانه
-بهترین جبهه ی نورگیری برای این فضا از سمت شمال است که نور شمال بهترین نور برای فضاهای که نیاز به تمرکزو… دارند(محیط های کاری)
– نور این فضا باید بصورت مصنوعی نیز تامین شود و در اکثر موارد علاوه بر نورگیری از سقف از طریق چراغ های مطالعه نیز نور گیری انجام می شود.(نکته ی مهم عدم ایجاد سایه می باشد.)
مصالح در طراحی کتابخانه
اکوستیک بودن این فضا بسیار مهم است و مصالح این فضا باید از مصالحی انتخاب شود که به خوبی جاذب صوت باشند ساخته شود زیرا سرو صدای و رفت و آمد های بی مورد اصلی ترین عوامل بر هم زدن تمرکز است.
کف سالن مطالعه و به طور کلی کتابخانه باید از مصالحی باشد که حرکت صندلی ،رفت و آمد و…..ایجاد صدای مزاحم نکند.
رنگ در طراحی کتابخانه
برای رنگ این فضا سعی شود از رنگ های روشن و ملایم استفاده شود تا ضمن ایجاد روحیه در فرد باعث ایجاد خستگی برای اثر مطالعه ی طولانی نشود.
مخزن کتاب
محل نگهداری کتاب ها براساس کدهای توضیح شده ی منظم و در قفسه های مربوط نگهداری می شوند. عامل اصلی در فضاسازی مخزن کتابخانه،وجود قفسه های نگهداری کتاب و راهروهای ارتباطی آنهاست.
این قسمت نباید در معرض نور طبیعی باشد.چرا که نور طبیعی و گردو خاک موجب فرسایش زودتر کتب می شود.
تهویه نیز باید مطلوب بوده تا عمر مفید کتاب های نگهداری شده افزایش یابد.
محل متصدی در طراحی کتابخانه
این مکان نسبت به سالن اصلی دید داشته باشد و به قسمت مخزن نیز دسترسی داشته باشد. در نظر گرفتن یک پیش خوان برای جدا کردن بخش سالن مطالعه با قسمت متصدی مخزن بسیار موثر و مفید است.
در بخش استقرار متصدی ،وجود میز و صندلی ،محل قرار دادن کارت عضویت ،برگه ی امانت کتاب ،دفتر ثبت ورود و خروج کتاب و…. الزامی می باشد.
در بیشتر موارد از نور مصنوعی یکنواخت جهت روشنایی این فضا استفاده می کنیم و باید توجه داشت که مساحت آن بر اساس تعداد کتابدار های مورد نیاز مشخص می شود.
قفسه های کتاب
-ابعاد کتاب تعیین کننده ی ظرفیت کتاب در مخازن و سالن های مطالع می باشد مدول تقسم بندی قفسه ها معمولا ۹۰ سانتی متر در جهت طول در نظر گرفته می شود و عمق قفسه بندی ها ۲۵ سانتی متر است.ارتفاع قفسه ۳۰ سانتی متر در نظر گرفته می شود.
-در قفسه بندی ها در قسمت مخزن کتاب عرض راهرو ها معمولا دارای حداقل عرض۹۰ سانتی متر و مسیر های اصلی عبور ۱۵۰سانتی متر می باشد.
راهرو در حالت های مختلف
۱.محل متصدی: که اشراف کامل به خروج و ورود به کتابخانه را دارد و همچنین ورود و خروج به مخزن کتاب
۲.مخزن کتاب: که در مرکز کتابخانه قرار دارد برای تقسیم بندی فضاها و همچنین دسترسی راحت به این فضا.
۳.میز مطالعه در مخزن: برای مطالعه ی مجلات و کتاب هاب منبع و… استفاده می شود.
۴.مطالعه ی گروهی
۵. مطالعه ی فردی
۶. کافه کتاب: مطالعه در فضای آزاد
مطالب پیشنهادی:
-طراحی آتلیه های معماری
– طراحی کلاس های درس
-طراحی سرویس های بهداشتی
منابع
کتاب طراحی دانشکده
کلاس درس طرح ۲
