طراحی اصولی پلان ساختمان مسکونی، موجب شده تا امروزه بسیاری از سازه های مسکونی به صورت کاملا استاندارد ساخته شوند. در طراحی پلان، که نخستین مرحله برای ساخت یک سازه مسکونی به حساب می آید، متراژ و جایگاه استاندارد هر فضا نظیر اتاق خواب ها، آشپزخانه، نشیمن، حمام و … به طور کامل مشخص خواهد شد.
پلان ساختمان مسکونی در واقع اصلی ترین و ابتدایی ترین مورد در رابطه با ساخت واحد مسکونی می باشد و باید حتما از پلان ساختمان مسکونی مناسب استفاده شود.
که در این مقاله مجموعه پلان مسکونی آپارتمان و خانه های تک واحدی آماده شده است با طرح های متنوع در قالب اتوکد آماده شده است که می توانید دانلود فرمایید:
.نمونه نقشه موجود در فایل دانلودی
اصول و مراحل اصلی طراحی پلان ساختمان مسکونی
ساختمان سازی، یکی از مهمترین مسائلی است که امروزه جامعه بشری با آن سروکار دارد. اما برای طراحی نقشه و پلان هر ساختمان، در ابتدا باید کاربرد ساختمان مشخص گردد. زیرا که طراحی پلان ساختمان مسکونی با ساختمان های تجاری، کاملا متفاوت می باشد. طراحی پلان برای ساختمان های مسکونی، بدین معنی است که با توجه به مساحت زمین مربوطه و همچنین تعداد طبقات، جایگاه فضا های مختلف مشخص گردد و ارتباطشان با دیگر فضا ها نمایان شود.
نمونه نقشه موجود در فایل دانلودی
آنچه در طراحی پلان یک ساختمان مسکونی اهمیت دارد، انجام مراحل مختلف پلان با اصول و قواعد مخصوص خود می باشد. نخستین مرحله طراحی پلان، این است که نقشه معماری سازه با توجه به مسکونی بودن آن طراحی شود. سپس مشخصات جانمایی فضا مشخص گردد. در مرحله سوم باید محاسبات مربوط به متراژ فضا ها انجام گرفته و در نهایت برای زمان ساخت و اجرای جزئیات یک پروژه برنامه ریزی شود.
مشخص کردن فضا های عمومی و خصوصی در ساختمان
یکی از مهمترین و در واقع نخستین مرحله طراحی پلان ساختمان مسکونی، مشخص نمودن پله ها و جایگاه آسانسور می باشد که اصولا در ساختمان های مسکونی، باید در مرکز پلان قرار گیرند. پس از آن نوبت به مشخص کردن جایگاه فضا های عمومی و خصوصی هر واحد خواهد رسید. با مشخص نمودن پلان پله ها و آسانسور، تعیین جایگاه فضا های دیگر ساده خواهد شد. اگر پله ها را در قسمت مرکزی پلان تصور کنیم، یک سمت آن باید به فضا های خصوصی نظیر حمام و اتاق های خواب تعلق گیرد و سمت دیگر آن مربوط به فضا های عمومی و نیمه خصوصی نظیر آشپزخانه، نشیمن و … خواهد بود.
توجه به نور در فضا های مختلف
وجود نور طبیعی در یک سازه، یکی از مهم ترین مسائلی است که طراحان باید بدان توجه نمایند. اما یکی از مهم ترین نکات در رابطه با طراحی پلان ساختمان مسکونی و نور قسمت های مختلف آن، این است که نور طبیعی و شدت آن، می تواند باعث آزردگی افراد در قسمت های مختلف پلان شود. به طور مثال شدت نور در اتاق مخصوص تلویزیون، می تواند در نمایش و کیفیت تصاویر تاثیر منفی بگذارد.
به همین دلیل طراحان باید با توجه به مساحت و متراژ فضا و همچنین نوع کاربرد آن، نسبت به انتخاب اندازه پنجره اقدام نمایند تا نورگیر بودن فضا کنترل شود. به همین دلیل باید بدانید که انتخاب بزرگ ترین سایز پنجره برای به حداکثر رساندن نورگیری یک فضا، امری اشتباه می باشد و باید با توجه به عوامل گفته شده، میزان نور و شدت تابش آن را مشخص نمود.
جهت قرار گرفتن اتاق ها و تعداد آن ها
در طراحی پلان ساختمان مسکونی باید ابتدا متراژ هر فضا مشخص گردد تا پس از آن بتوان تعداد اتاق خواب ها را تعیین نمود. از آنجایی که سازه های سه خوابه طرفداران زیادی دارند، برخی از طراحان اصرار دارند تا هر طور شده، سه اتاق خواب را در یک فضا با متراژ مشخص طراحی کنند. اما این امر، امری اشتباه می باشد. به طور استاندارد، متراژ هر اتاق خواب حداقل باید ۱۲ متر مربع، بدون در نظر گرفتن ابعاد کمد های دیواری، باشد. با در نظر گرفتن این متراژ و همچنین مساحت کل فضا، طراح می تواند تعداد اتاق خواب مناسب یک فضا را تعیین کند.
البته در نظر داشته باشید که بسیاری از طراحان بر این عقیده هستند که در منازل یک اتاق خواب مستر با متراژی حداقل ۱۵ متر مربع، برای زوجین طراحی شود. همچنین توصیه می شود که اتاق خواب والدین با اتاق خواب فرزندان فاصله داشته باشد و برای متعادل سازی دمای منزل در زمستان و تابستان، اتاق خواب ها و سالن پذیرایی در جهت شمال قرار گیرند. لازم به ذکر است که در مناطق گرمسیری، بهتر است اتاق خواب ها در جهت شمال شرقی ساخته شوند.
جانمایی آشپزخانه در پلان ساختمان مسکونی
از آنجایی که آشپزخانه یکی از فضا های پر رفت و آمد در منازل می باشد، طراحی آن در پلان ساختمان مسکونی اهمیت بالایی دارد. به طور کلی آشپزخانه باید به پذیرایی و همچنین نشیمن دسترسی داشته باشد و توصیه می شود تا حد امکان با تراس نیز در ارتباط قرار گیرد. محلی که به عنوان آشپزخانه شناخته می شود، باید دارای تهویه مناسب و همچنین نور طبیعی و کافی باشد. ترجیحا طراحان باید بدین نکته توجه کنند که گاز و سینک، در قسمتی از آشپزخانه قرار گیرند که از پذیرایی یا نشیمن قابل رویت نباشند.
توجه به امنیت و بودجه طراحی پلان
از دیگر مسائلی که در طراحی پلان ساختمان مسکونی اهمیت دارد، امنیت ساکنین آن می باشد. به همین دلیل طراحی پله هایی جهت خروج اضطراری ساکنین و سایر موارد ایمنی اهمیت بالایی دارد. البته باید بدین نکته توجه نمایید که طراحی یک پلان ساختمان به صورت اصولی، تابعی از بودجه در نظر گرفته شده برای ساختمان می باشد.
مسلما هر چقدر که بودجه کارفرما بیشتر باشد، پلان طراحی شده اصولی تر و استاندارد تر خواهد بود. عایق بودن دیوار ها برای جلوگیری از نفوذ صدا، دو جداره بودن پنجره ها و کیفیت آن ها، ابعاد پنجره ها، ضخامت در نظر گرفته شده برای دیوار ها و سقف و … از موارد مهمی هستند که در تعیین بودجه بندی پلان ساختمان تاثیر چشمگیری خواهند داشت.
اجرای طراحی مبلمان در نقشه ساختمان مسکونی
در گذشته، آنچه در طراحی پلان ساختمان مسکونی به چشم می خورد، تنها مستطیل هایی بودند که فضا های مختلف یک سازه مسکونی را مشخص می کردند. اما امروزه مبلمان کردن استاندارد فضا ها، به عنوان آخرین مرحله طراحی یک پلان اصولی عنوان می شود. در این مرحله، طراحان با در نظر گرفتن مبلمان و اثاثیه منازل در ابعاد استاندارد، جایگاه آن ها را در هر فضا مشخص خواهند کرد.
این امر تاثیر چشمگیری در طراحی جزئیات پلان ساختمان دارد و حتی می تواند متراژ و ابعاد فضا ها را تغییر دهد. این امر موجب شده تا طراحی پلان ساختمان ها اصولی تر شود. به طور مثال در این گونه از پلان ها، جایگاه تخت خواب در اتاق خواب ها مشخص شده و ساکنین دیگر با کوچک بودن فضای اتاق خواب ها، مشکلی نخواهند داشت.