ویلا ساوا


کاربری: ویلا

مکان: پوآسی،ایولین، فرانسه

معماران: لوکوربوزیه

سال: ۱۹۲۸-۱۹۳۱

نوع سازه: بتن مسلح


مکان ویلا ساوا در دره رود سن در خارج پاریس بود که با وجود اینکه در میان طبیعت بود اما خارج از طبیعت ساخته شده بود و این خواسته صاحب ویلا ساوا بود که دوست داشت خانه اش چشم انداز و دورنمایی وسیع داشته باشد و هیچ درخت یا پستی و بلندی زمین این دورنما را احاطه نکند . ویلا به شکل مکعبی است که روی چند ستون قرار گرفته اما مکعب کامل نیست بلکه در جانب جنوب شرقی و جنوب غربی قسمتی از آن برداشته شده تا نور آفتاب به داخل نفوذ یابد . درب اصلی خانه در قسمت شمال غربی است.

اتاق نشیمن ۵۱۴ متر است که در ۲ جانب پنجره های کشویی دارد که در جهت افقی می توان آن ها را حرکت داد و باز و بسته کرد و جانب سوم رو به تراس است و درهای شیشه ای دارد که نیمی از آنها با اهرمک ساده ای باز و بسته می شوند. یک نوار در دیوار تراس به شکلی تعبیه شده که مناظر بیرون به صورت قاب شده به چشم می خورند . در این ساختمان لوکوربوزیه از رمپ هم استفاده کرده و در ۲ قسمت ساخته شده اند . یکی در داخل بنا و دیگری در امتداد دیوار خارجی تا تراس ادامه می یابد . از یک پله كان مارپیچی هم برای ارتباط طبقات استفاره کرده است .


ویلا ساوا-لوکوربوزیه


شرح مختصری از تاریخچه زندگی ، سبک ، تجزیه و تحلیل آثار وی

شارل ادوارد ژانره معروف به لوکوربوزیه ، پدر معماری و یکی از پیشگامان معماری مدرن ، ( مدرن متعالی) ، آرشیتکت ، مهندس و معمار معروف سوئیسی فرانسوی ، قرن بیستم ، در ۴ می سال ۱۸۹۷ قدم به عرصه وجود نهاد . او در دفتر دو تن از معروف ترین معماران آن دوره در اروپا، یعنی اگوست پره و پیتر بهرتز به مدت چند سال کار کرد و سپس به بالکان، آسیای صغیر ، یونان و رم سفر نمود. (کالوین دیویس ، ۵۰)

لوکوربوزیه هنوز خیلی جوان بود که به نشر افکار انقلابی خود در باره لزوم تحول در سبک معماری پرداخت و بعد از آن که افکار خود را با ایجاد بناهایی در گوشه و کنار جهان به مرحله عمل در آورد ، شهرت بین المللی یافت . و در اکثر ممالک بزرگ و کوچک جهان بناهایی از او به یادگار مانده است. ( وحید قبادیان، ۱۳۸۲ ، ۶۱)


ویلا ساووی-لوکوربوزیه


نقش لوکوربوزیه در معماری نو مانند نقش پیکاسو در نقاشی نو بود . او مانند پیکاسو زندگی درویشانه بسیار ساده ای داشت و تا آخر عمر در همان آتیله محقر خود که در جوانی تاسیس کرده بود ، کار کرد. این آتلیه ، اتاق کوچکی بیش نبود و شمار همکاران لوکوربوزیه هرگز از چهار یا پنج نفر بیشتر نشد. گاه اتفاق افتاد که تنگی جا سبب شود نقشه های اجرایی کارها در جایی دیگر رسم شوند. ( فرانسیس دی کی چینگ ، ۱۳۸۵ ، ۲۹۱)

این آرشیتکت و معمار برجسته جهان در قرن بیستم پس از ۶۸ سال زندگی روز ۲۷ اوت ۱۹۶۵ میلادی هنگام استحمام طبی در پلاژ ” رک برون ” فرانسه غرق شد.


ویلا ساووی-لوکوربوزیه


مختصری از سبک معماری لوکوربوزیه 

سبک معمار لوکوربوزیه ، معماری مدرن متعالی است. ولی بهتر است قبلا توضیحاتی در رابطه با سبک کلی معماری مدرن داده شود.

معماری مدرن که سبکی غالب و جهانگیر در قرن بیستم میلادی بوده ، ریشه در تحولاتی دارد که خاستگاه آن شهر فلورانس در شمال ایتالیا ، در حدود چهار صد سال پیش از ظهور معماری مدرن بوده است. ولی باید توجه داشت که معماری مدرن بصورت یک مکتب معماری با مبانی نظری مدون و ساختمانهای ساخته شده بر اساس اندیشه مدرن، از اواخر قرن ۱۹ میلادی شکل گرفت.

خاستگاه این معماری در شهر شیکاگو ، و در اروپا شهرهای پاریس ، برلین و وین بود. و همچنین قابل ذکر است که معماری مدرن ، نقطه عطفی در تاریخ معماری غرب و یا به عبارت دیگر، در تاریخ معماری جهان بود. زیرا برای اولین بار ، نگرش از سنت و تاریخ و گذشته ، بعنوان منبع الهام معماری تغییر جهت داد و آینده و پیشرفت ، بعنوان موضوع و هدف اصلی معماری مطرح شد. (کالوین دیویس، ۵۰)

معماران و نظریه پردازان مدرن سعی کردند ، معماری را با علم ، تکنولوژی و جهان در حال تحول همگون سازند.

به هر حال اگر بخواهیم اعضای خانواده معماری مدرن را نام ببریم شامل سه دوره اصلی ، معماری مدرن اولیه ، معماری مدرن متعالی و معماری مدرن متاخر ، خواهد بود که هر کدام از آنها نیز دارای زیر مجموعه هایی هستند. ولی همانطوری که قبلا اشاره شد، سبک معماری لوکوربوزیه ، معماری مدرن متعالی بود که به اختصار به شرح این نوع سبک میپردازیم. ( وحید قبادیان ، ۱۳۸۲ ، ۶۱)

معماری مدرن متعالی و یا به عبارتی اوج معماری مدرن در بین دو جنگ جهانی اول و دوم ، یعنی عمدتا در دهه های ۲۰ و ۳۰ میلادی در اروپا و آمریکا مطرح بود. در دوره معماری مدرن اولیه ، کماکان سبکهای تاریخ گرایی و همچون نئوکلاسیک ، رمانتیک و بالاخص التقاتی ، بعنوان سبک های مهم و رایج در غرب ، حائز اهمیت بودند. مانند مکتب شیکاگو ، که بعد از یک دوره نسبتا کوتاه بیست ساله ، در مقابل سبکهای تاریخ گرایی نتوانست دوام بیاورد. نهضت هنر نو نیز در اروپا بلا رقیب نبود و بسیاری از ساختمانهای مهم ، به سبک های مختلف تاریخی در اروپا ، همچنان احداث می شد. ولی با پایان جنگ جهانی اول و نیاز شدید به ترمیم خرابی های جنگ و تولید انبوه ساختمان ، گرایش به سمت معماری مدرن افزایش یافت. لذا استفاده از تکنولوژی روز، مصالح مدرن ، پیش ساختگی ، عملکرد گرایی و دوری از سبکهای پر زرق و برق تاریخی ، مورد توجه قرار گرفت . ( فرانسیس دی کی چینگ ، ۱۳۸۵، ۲۹۱)


ویلا ساووی-لوکوربوزیه


در این دوره معماری مدرن بعنوان تنها سبک مهم در غرب مطرح شد و دامنه نفوذ آن بصورت یک سبک جهانی ، در اقصا نقاط گیتی گسترش یافت .

یکی از موضوعات کلیدی و بسیار مهم در دوره مدرن متعالی ، مسئله صنعت ، تولیدات صنعتی و تکنولوژی بود. تمامی معماران صاحب نام ، در این دوره به نوعی با مسئله تکنولوژی درگیر بودند. و معماران دیگری مانند والتر گروپیوس و میس ونده رو، که همفکر با لوکوربوزیه بودند ، سعی در قطع کردن وابستگی های معماری مدرن ، به گذشته و تاریخ گرایی داشتند. و بجای آن خواهان جایگزینی تکنولوژی و عملکرد ، بعنوان منبع الهام معماری شدند. و گروهی دیگر نیز مانند فرانک لوید رایت و آلوار آلتو خواهان استفاده از امکانات مدرن ، برای رسیدن به یک معماری همگون با طبیعت بودند. (کالوین دیویس ، ۵۰)



ویلا ساوا در معنای واقعی نشان دهنده فضا-زمان است و مکعب کامل نیست بلکه از بیرون و درون آن قسمتی را برداشته اند و مقاطع آن بیانگر این مساله است که هر جزئی از آن در فضا نفوذ می کند . در این ویلا ایده دوگانه لوکوربوزیه (منطقی بودن و شاعرانه بودن ) به چشم می خورد. گرایش تندیس گرانه لوکوربوزیه در این ساختمان به صورت پله متجلی می شود .


مقطع ویلا ساوا


لوکوربوزیه طراح و نظریه پرداز معماری ساختمان و معماری مدرن را با این جمله معرفی می کند “خانه ماشینی است برای زندگی” این جمله از آن سال به بعد اساس تفکر لوکوربوزیه را نشان می دهد. لوکوربوزیه برای خانه های مدرن ۵ خصیصه را مطرحمی کند که عبارت بودند از: (کالوین دیویس، ۵۰)

  • ستون ها ساختمان را از روی زمین بلند می کنند (ساختن پیلوت در همکف)
  • بام مسطح و باغ در بام
  • پلان آزاد
  • پنجره های طویل و سرتاسری
  • نمای آزاد و ساختن کف و دیوارها به صورت کنسول

لوکوربوزیه عقاید مطرح شده خود را در مورد معماری در ساختن ویلا ساوا به نمایش می گذارد و آن را همچون ماشینی (به گفته منتقدان) در خدمت انسان طراحی می کند.



سایت ویلا ساوا چمنزار وسیعی است که درختان بسیاری دور تا دور آن را فرا گرفته اند. ورودی اصلی سایت در جنوب قرار دارد و راه دسترسی به بنا در ضلع شمالی قرار دارد. پیش بینی شده است که این مسیر با ماشین طی شود. لوکوربوزیه با این کار قصد داشته است تا مخاطب خود را دور ویلا بچرخاند و با این کار ویلا ساوا در همان برخورد اول خود را به ساکنان نشان می دهد.

حجم ویلا ساوا همانند مکعبی سفید و سبک (به جهت ارتفاع از سطح زمین در میان درختان سبز است. این سبکی با استفاده ازنمای آزاد (کاذب و بدون پلان) و وجود تراس در بام تشدید شده اند. راه دسترسی و دیوارهای طبقه همکف نیز از جنس شیشه می باشند که این خود باعت ارتباط بصری بین داخل و طبیعت خارج شده است. (پلان آزاد) ( وحید قبادیان ، ۱۳۸۲ ، ۶۱)

دید باز به کمک شیشه و انتقال احجام و خطوط (در پلان) به خارج از خصوصیات معماری نیم طبقه بالایی می باشد که توانسته است پلان آزاد و نمای آزاد را برای لوکوربوزیه به خوبی ایجاد کند. (کالوین دیویس ، ۵۰)

پلان ویلا ساوا

پلان ویلا ساوا