امامزاده نور 


مکان : گرگان – بافت قدیمی شهر

کاربری : مذهبی – فرهنگی

قدمت : ایلخانی


نمای خارجی دوازده وجهی و قاعدۂ فضای داخلی آن چهارضلعی است. امروزه شیروانی شیب دار بی مناسبی این بنا را پوشانده است که کلاهکی بر فراز خود دارد. در تصویر بنا از قرن دوازدهم هجری، بام شیب دار ساده سفال پوشی بر فراز بنا دیده می شود.


هیلن براند در مقایسه این بنا با بناهای دیگر، از جمله گنبد قابوس، می نویسد که سقف اصلی بنا گنبدین و چندوجهی یا مخروطی بوده است او بر آن است که برخلاف امروز، بنا بر زمینی شیب دار قرار داشته است. بر بدنه خارجی بنا، تزیینات زیبا و پرکار آجرکاری دیده می شود؛ اما نیمه پایین بنا ساده و بی تزیین است. این بقعه سه ورودی دارد که امروزه عبور و مرور تنها از ورودی جنوب شرقی انجام می شود…


با توجه به تزیین پرکارتر، ورودی اولیه برج در ضلع شمال غربی قرار داشته و احتمالا در ضلع شمال شرقی (رو به محراب)، یک ورودی فرعی بوده است. او می افزاید که چند قرن پس از احداث بنا، ضلع شمال غربی با بنای اجرای کوتاهی، احتمالا نمازخانه، پوشانده شد و این بنا تا سال ۱۹۱۳م، که دیز از آن دیدن کرده، برپا بوده است. محراب بنا گچبری بسیار زیبایی دارد که هیلن براند آن را مشابه مسجد جامع نایین دانسته و نوشته است که نمونه کاملا مشابه این گچبری در سامرا دیده شده است. وی به نقل از هرتسفلد پیچک پرچین و مواجی را که در این تزیینات دیده می شود عنصر گیاهی مشخصه سبک سامرا می داند.۱۴ قوس این محراب کتیبهای قرآنی به خط کوفی دارد که قسمتهایی از آن از بین رفته است.


این کتیبه در دو سطر و به صورت دو کتیبه به هم پیچیده است که حروف نیمه های بالا و پایین در هم بافته شده است. هیلن براند این کتیبه را از آثار قرن ششم دانسته است. مرقد امام زاده از جنس گچ است و صندوق چوبی زیبایی متعلق به قرن نهم هجری بر روی آن قرار دارد.۱ تا دوره قاجاریان، درخت چنار تنومندی در نزدیکی با وجود داشت که در حال حاضر مناره بلندی در محل آن ساخته شده است .


منبع نقشه : گنجنامه معماری