شیوه های معماری ایران | سبک خراسانی

–          بدون ملات و خشکه چین

–          ارتفاع به اندازه بلند ترین مرد عرب در حالی که دستانش را بلند کرده است.

–          سقف از پوست چهارپایان به سان سایه بان

–          تیر و ستون از نخل خشک و بی بار

–          بدون پیرایه و طراحی ساده

–          سبک معماری بین شیوه پارتی و خراسانی است.

–          بنا کاملا خشتی و دیوارها کاهگلی اند.

–          نقشه ساده ای دارد.

–          دارای شبستان سه دهانه/ دهانه میانی فراخ تر است. و قوس ناری دارد. طاق ها نیز ناوی و طاق آهنگ است.

–          در قسمت شمالی مناره ای وجود دارد که جدا از ساختمان است . که در قرون بعد به بنا الحاق شده است.

–          نقش درهای ساسانی با گچ بر روی دیوار شرقی نگاشته شده است.

–          بخشی از مسجد چندین بار دوباره سازی شده است.

–          صحن بزرگ چهارگوش دارد که در اطراف آن رواق هایی با طاق ضربی بر روی پایه های مدولار قرار دارد.

–          مردم واری رعایت شده است.

–          بنا آجری چینی شده و ابعاد آنها مثل ابعاد آجر ساسانی است.

–          در رواق اطراف حیاط دهانه وسط نسبت به دهانه های دیگر ارتفاع بیشتری دارد.

–          قوس های ابتدائی مازه دار بودندو بعدها تیزه دار شدند.

–          تقریبا از سلسله های کهن ایرانی در آن نشانی یافت می شود.

–          محراب و بخش بزرگی از دیوار سوی قبله مسجد کهن با گچ بری ناب و بی هتا در زیر کف شبستان جنوبی مسجد کنونی یافت شده است.

–          سوی قبله مسجد کهن و کنونی 20-30 درجه اختلاف دارد.

–          در سال 226 مسجد کهن تخریب و بجای آن مسجدی شبستانی با میانسرا تشکیل شد.

–          در زمان ال بویه ردیف ستونی تشکیل و باعث کوچک تر شدن حیاط شد.

–          در سده پنجم و ششم 4 ایوانی شد.

–          در سال 473و481 گنبد های زیبائی در بخش شمالی و جنوبی ساخته شد.

–          تفاوت در ساختمایه، گچبری، تیزه دار شدن پوشش این را روشن می سازد.

–          این مسجد در مرکز محله محال اردستان که از مهم ترین محلات است ساخته شده است.

–          شبستان های ستوندار از 4 طرف حیاط را احاطه می کرده است.

–          شبستان شمالی و جنوبی دارای پنج دهانه بطرف حیاط و سه چشمه عمق داشته است.

–          دهانه میانی شبستان شمالی و جنوبی عمق بیشتری داشته است.

–          شبستان های شرقی و غربی دارای شش دهانه و دو چشمه عمق بوده است.

–          هر شبستان مدل ستون متفاوتی دارد .

–          تزئینات گچبری با تنوع و تفاوت در طرح و پرداخت بر روی چفد دالان ورودی جنوب غربی موجود است.

–          ساختمان از آجر و ملات گچی ساخته شده است.

–

–          مسجد ترکیبی از رازی و خراسانی است.

–          در این مسجد نخستین بار چفد تیزه دار استفاده شده است.

–          کمرپوش های شبستان جنوبی در سده هشتم به مسجد افزوده شد.